Informes Fitosanitarios 2019

INFORME FITOSANITARIO – 15 11 2019

Datos ofrecidos pola Consellería do Medio Rural (Xunta de Galicia)



MACEIRA


Pragas e enfermidades seguidas durante o 2019:

Pulgón cincento (Disaphys plantaginea)

Pulgón verde (Aphis pomi)

Pulgón lanixero (Eriosoma lanigerum)

Verme da mazá (Cydia pomonella)

Broca (Zeuzera pyrina)

Orugueta del almendro” (Aglaope infausta)

Corta-gromos (Corta brotes – Rhynchites caeruleus)

Gurgullo da flor (Anthonomus pomorum)

Otros gurgullos da flor: Tropinota squalida e Oxythyrea funesta

Escolítidos (Xyleborus sp.)

Moteado (Venturia inaequalis)

Oidium (Podosphaera leucotricha)

Monilia (Monilia sp.)

Cancro (Nectria galligena)

Fuego Bacteriano” (Erwinia amylovora)


Recomendacións:

Para dar por rematada a campaña de avisos fitosanitarios, unha vez recollidas as distintas variedades, tanto de mesa como de sidra, debemos realizar un tratamento de outono.

A caída fisiolóxica das follas produce pequenas lesións que poden ser a vía de entrada na planta de distintas enfermidades. Por iso, as aplicacións con produtos cúpricos, durante esta época, son recomendables para favorecer a súa cicatrización evitando infeccións producidas por fungos.

Ademáis, estes produtos pretenden reducir as formas invernantes de fungos e bacterias que se asentan de maneira epífita no exterior das árbores.

No caso das froiteiras de pebida (maceiras e pereiras), o tratamento pode ser eficaz para atenuar os danos que na próxima campaña pode ocasionar a bacteria causante do “fuego bacteriano”, e fungos que producen enfermidades fúnxicas como moteado, septoria...

Por todo isto, é recomendable utilizar compostos de cobre, realizando 1 ou 2 tratamentos durante a caída da folla.
  • Facer dúas aplicacións con produtos cúpricos:
    1. Co 50% das follas caídas.
    2. Co 100% das follas caídas.
  • Facer unha sóa aplicación, co 75% de defoliación.

Os compostos de cobre teñen restriccións importantes nas condicións de uso. Debe prestarse atención a:
·         Os cultivos sobre os que se pode aplicar cada formulado.
·         O período de tempo no que pode facerse.
·         Prazo de seguridade.
·         Dose.
·         Cantidade máxima de cobre que se pode empregar por hectárea e ano.

Compre respectar as indicacións da etiqueta e comprobar a folla de rexistro (Ministerio de Agricultura, Pesca e Alimentación).

MATERIAS ACTIVAS CÚPRICAS AUTORIZADAS EN FROITEIRAS DE PEBIDA

MATERIA ACTIVA
CONCENTRACIÓNS (%) E FORMULACIÓNS
AUTORIZACIÓNS
Hidróxido cúprico
50WP
Froiteiras de pebida e oso.
50WG
Froiteiras de pebida.
30WG
Maceiras
20WG, 25WG, 35WG, 40 WG,
Froiteiras de pebida e oso.
Oxicloruro de cobre
25WG, 30WP, 37’5WG, 38SC, 50WG, 50WP, 52SC, 70SC.
Froiteiras de pebida e oso.
Hidróxido cúprico + Oxicloruro de cobre
(13,6+13,6) SC
Froiteiras de pebida e oso.
Óxido cuproso
50WP, 75WG
Maceiras, pereiras e froiteiras de oso.
Sulfato cuprocálcico
12’4SC, 20WG, 20WP
Froiteiras de pebida e oso.

SC: Suspensión concentrada
WG: Granulado dispersable

WP: Pó mollable

INFORME FITOSANITARIO – 06 09 2019

Datos ofrecidos pola Consellería do Medio Rural (Xunta de Galicia)



MACEIRA



ESTADO FENOLÓXICO (SEGÚN FLECKINGER).

Maceira de mesa (Bergondo-A Coruña):    J

Maceira de sidra
·         Aranga - A Coruña:                     J
·         Ortigueira – A Coruña:               J
·         A Estrada – Pontevedra:            J
·         Chantada – Lugo:                       J


INCIDENCIAS FITOPATOLÓXICAS MÁIS DESTACADAS:


PRAGAS:

Pulgón cincento (Disaphys plantaginea)

Sin incidencias. O seu ciclo está rematado.

Pulgón verde (Aphis pomi)

Estamos a observar unha reducción importante na incidencia deste pulgón, debido fundamentalmente á parada vexetativa (ausencia de gromos novos).

Non é tan perigoso como a anterior, xa que non provoca deformacións nin nos gromos nin nos froitos.

Nas novas plantacións, onde se está a facer poda de formación, é convinte mantelo baixo control.

Debemos evitar todas as medidas culturáis que favorezcan o desenvolvemento dos pulgóns, como son o abonado nitroxenado, podas, rega,… que favoreza o crecemento vexetativo das nosas maceiras.

Non é recomendable tratar específicamente contra este pulgón.

Pulgón lanixero (Eriosoma lanigerum)

Incidencia moi baixa. Estamos a rematar o periodo crítico para a maceira, que vai de maio a fináis de verán.

Observamos unha gran cantidade de pulgón parasitado (momias). Vemos xa o orificio de saída do parasitoide e desaparecida a la blanca que o protexía.

As boas condicións climáticas favoreron o desenvolvemento do seu parasitoide.

É importante lembrar a relevancia do seu parasitoide específico Aphellinus mali. Este auxiliar, importado dos EEUU en 1920, ten de 6 a 8 xeneracións anuais, e cada femia pon uns 60 ovos.

A temperatura umbral de desenrolo de A. mali é de 8,5 ºC, mentres que a de E. lanigerum é duns 4 ºC. Debido a esto, o control de A. mali é mellor a fináis de verán que na primavera. Ademáis, o potencial reproductivo do pulgón é moito menor polas altas temperaturas.

As maceiras enxeratadas nos patróns clonáis MM (Malling Merton) son resistentes a esta praga, así como os patróns GENEVE.

Verme da mazá (Cydia pomonella)

Cydia pomonella é un lepidóptero cuxo verme fai galerías no interior do froito de maceiras e pereiras. Tamén ataca ás nogueiras, marmeleiros e albaricoqueiros.

Lembrar que para que se produzca o primeiro voo anual dos primeiros adultos debemos acadar 400 grados/día, segundo a fórmula bioclimática.

Acadamos os 400 grados/día en todas as estacións. As outras condicións para a aplicación dos tratamentos é a existencia de dúas capturas de adultos/trampa x semana, comenzando a contar grados/día cando a temperatura crepuscular (temperatura do ocaso + 2 horas) sexa maior a 15’5 ºC durante dous días seguidos.

As primeiras dúas capturas, tiveron lugar en todas as estacións.

A terceira condición, é a consecución dunha temperatura crepuscular maior de 15’5 ºC durante dous días seguidos.

Unha vez acadadas as tres condicións en varias das estacións, comenzanremos a contar os grados/día. Así, cando academos 60 grados/día trataremos con insecticida-ovicida e cando academos os 90 grados/ día trataremos con insecticida-larvicida.

Táboa de condicións para vóo de C. pomonella

Zona
Estación monitoreo
400 Grados día
I Xeneración
Grados/día actual
600 Grados día
II Xeneración
Mariñas Coruñesas
Mabegondo
> 400

Acadados
Mariñas Coruñesas
Guísamo
> 400

Acadados
Mariñas Luguesas
Lourenzá
> 400

Acadados
Lugo Centro
Portomarín
> 400

Acadados
A Estrada
Vedra
> 400

Acadados

Táboa de capturas de C. pomonella

Zona
Estación monitoreo
14/08
21/08
28/08
04/09
Mariñas Coruñesas
Aranga
5
5
4
2
Mariñas Coruñesas
Bergondo
11
3
4
1
Mariñas Coruñesas
Sada
16
21
31
9
Ortegal
Ortigueira
0
1
0
0
Mariñas Luguesas
Ribadeo
1
1
0
0
Lugo Centro
Chantada
3
7
7
3
Pontevedra
A Estrada
1
3
11
4
Pontevedra
Cambados
2
4
2
0


Unha vez acadados os 600 grados/día, da comenzo a segunda xeneración deste lepidóptero.

Na última semana de agosto, e o que levamos de setembro, tivemos unha climatoloxía favorable. E sempre que quede froita pendente de recoller, podemos atoparnos con novos danos producidos por esta praga. Por todo esto, é convinte seguir vixiando a súa evolución (monitoreo).

Observamos un aumento significativo no número de bolboretas capturadas respecto do aviso anterior. Esto é debido a que estamos na segunda e última xeneración, que debería culminar a fináis de setembro, para quedar rematado así o seu ciclo.

Debemos destacar a importancia do clima no desenvolvemento das pragas.

Broca (Zeuzera pyrina)

Estamos a rematar o periodo crítico deste lepidóptero.

É unha praga que ten unha importancia alta en árbores en formación, aparecendo os danos en rodáis.

O adulto, é unha volvoreta de 2-3 cm de lonxitude, de cor branca con manchas azul escuro. A larva é de cor amarelo con puntos e cabeza negros.

Os primeiros adultos aparecen entre fináis de xuño e primeiros de xullo, nacendo as larvas durante todo o verán, acadando o seu máximo no mes de agosto. Desde a posta de ovos, ata a eclosión das larvas transcurren entre 10 e 20 días, en función da temperatura.

Polo tanto, para que os tratamentos sexan eficaces, debe de manterse protexida a plantación durante o período de nacemento dos vermes. Nas variedades temperás de mazá, coincide coa colleita, polo que debemos respectar os prazos de seguridade dos produtos empregados.

As larvas penetran pola axila das follas da parte terminal dos gromos, facendo a primeira galería. A mesma larva, durante o mesmo ano, fai 2 ou 3 galerías até rematar no tronco dunha póla grosa.

Frecuentemente, tardan dous anos en completar o seu ciclo biolóxico, atacando a maceiras, pereiras e níspero xaponés (Eriobotrya japónica).

Estamos notando un aumento considerable nas plantacións que se realizan preto das zonas forestáis e arboradas, con abundancia de salgueiros, carballos, castiñeiros, freixos, nogueiras, etc. Especies ás que ataca tamén xa que é bastante polífaga.

As trampas de monitoreo para o seguimento da praga, foron colocadas nas provincias da Coruña, Lugo e Pontevedra os días 17 de xuño en Guntín, Ortigueira e Sarria e o 4 de xuño no resto das estacións.

Táboa de capturas

Zona
Estación de monitoreo
14/08
21/08
28/08
04/09
Mariñas Coruñesas
Aranga
0
0
0
0
Ortegal
Ortiqueira
2
3
2
0
Lugo Centro
Chantada
0
0
1
0
Lugo Centro
Sarria
0
5
2
0
Lugo Centro
Guntín
0
2
1
1
A Estrada
A Estrada
0
1
0
0


Orugueta del almendro” (Aglaope infausta)

O seu ciclo está rematado.

Esta praga detectouse por primeira vez en Galicia no ano 2008.

Corta-gromos (Corta brotes – Rhynchites caeruleus)

Sin incidencias.

Gurgullo da flor (Anthonomus pomorum)

Sin incidencias.

Escolítidos (Xyleborus sp.)

Sin incidencias.

ENFERMIDADES:

É importante suliñar a necesidade de manter unha boa aireación nas plantacións froiteiras, para minimizar os efectos dos fungos nas mesmas.

Para elo, debemos manexar moi ben parámetros como: poda, fertilización axeitada, marco de plantación,…

Moteado (Venturia inaequalis)

Está rematada a época máis crítica para que se ocasionen as infeccións primarias.

A partir do mes de xullo, poden ocorrer as infeccións secundarias si se dan as condicións axeitadas.

O moteado está causado por fungos do xénero Venturia. As infeccións prodúcense sempre que se dan condicións favorables para o fungo.

Seguimos a estar nunha época de perigo ocasional. De todos os xeitos, este fungo, nos meses de agosto e setembro, amosa unha incidencia cada vez menor, podendo acadarse infeccións secundarias se as condicións meteorolóxicas favorecen o seu desenvolvemento, como son: temperatura óptima 16-22ºC e alta humectación (disposición de auga libre en contacto coas esporas do fungo).

Polo tanto, pasamos dun periodo crítico de infeccións primarias (agretamento do froito) a un periodo máis benigno de infeccións secundarias (pequenas motas negras no froito).

Sería moi interesante contar con estacións meteorolóxicas automáticas de control, que nos medirían temperatura, chuvia, humidade relativa e tempo que a folla permanece húmida. Con estes datos evaluaríamos o risco de infección mediante a Gráfica de Mill’s.

Oidium (Podosphaera leucotricha)

Fungo externo que se manifesta como un pó branco, de aspecto fariñoso, recubrindo os gromos. Este recubrimento é o micelio do fungo, que afecta principalmente a gromos e follas novas.

A partir do estado fenolóxico E/E2 (botón rosa), poden empezar a producirse as infeccións primarias. Tras éstas, desenvolve os conidios que producen as contaminacións secundarias durante o resto do proceso vexetativo.

Esta enfermidade desenvólvese mellor en condicións  de humidade e temperatura elevadas. Ainda que ó contrario que outros fungos, non se ve favorecido pola chuvia, xa que é capaz de xerminar sin auga.

Monilia (Monilia spp.)

O período máis crítico desta enfermidade, unha vez transcurrida a floración, dase nas semans previas á colleita. En especial, se coincide cun periodo de chuvias e alta humidade.

Os tratamentos contra esta enfermidade deben intensificarse nesa época, períodos nos que se producen as infeccións sobre os froitos, que comezan con pequenas manchas e evolucionan rápidamente a podremias.

Ademáis, é frecuente que as infeccións queden latentes e aparezan durante o almacenamento e a comercialización.

RECOMENDACIÓNS:

Mazá de mesa e sidra

As condicións meteorolóxicas cambiantes, con presencia de humidade relativa alta, xunto com brétemas e orballo, abócanos a unha situación de perigo respecto dos fungos (moteado e oidio), polo que se recomenda un tratamento a base dun funxicida de contacto (infeccións secundarias) que pode ir unido a un insecticida.

Pola contra, non debemos realizar este tratamento funxicida nas variedades de sidra, polo efecto negativo que tería sobre as levaduras e, por conseguinte, na fermentación do mosto.

O feito de ter superado, a semana pasada, o umbral de tolerancia  do verme da mazá (C. pomonella),  en todas as estacións, agás en Ribadeo e Ortigueira, fai necesaria a aplicación dun tratamento insecticida-larvicida para esta plaga que está na segunda xeneración das dúas que ten no ano.

Para acadar boa actividade insecticida, compre efectuar a aplicación antes do nacemento das larvas, requerindo un coñecemento exacto do estado evolutivo da praga en cada parcela.

É preciso recalcar, que debemos ter en conta a duración da efectividade do producto usado, segundo actuemos en agricultura convencional, integrada ou ecolóxica, xa que o tempo que debe transcorrer entre tratamentos é distinto. Podendo suceder que un tratamento nunha semana cubra a súa efectividade durante dúas máis.

Así en agricultura convencional e integrada, en xeral, os insecticidas usados teñen una duración da efectividade entre 15/21 días mentres que en agricultura ecolóxica é de 7/10 días (virus da granulopse da carpocapsa).

Recoméndase:
·         Alternar materias activas co fin de evitar a aparición de resistencias.
·         Alternar substancias con diferente modo de acción.
·         Cumplir co número máximo de aplicacións que ten autorizadas cada produto.
·         Respectar com rigor os prazos de seguridade.

RECOLECCIÓN:

Recolección:  Estanse a recoller as variedades Antares, Grupo Elstar e Grupo Gala.

Respecto ó ano 2018, observamos un adianto na data de maduración duns 10-12 días.

Os criterios para levar a cabo unha recolección óptima poden ser de:
·         Natureza química
o   contido en almidón (método I/IK)
o   azúcares solubles (º Brix)
·         Natureza física
o   Cor
o   Firmeza (penetrómetro)


RECOMENDACIÓNS DOS TÉCNICOS DE AFRUGAL

Agricultura Ecolóxica
  • Insecticida: Aceite de Neem, spinosad, virus da granulopse da carpocapsa ou Bacillus thuringiensis.
  • Funxicida: Polisulfuro de calcio 18% (dose 2%) ou Polisulfuro de calcio 38% (dose 1,2%)
Produción Integrada

  • Insecticida: Clorantraniliprol 20%, Metil-clorpirifos.
  • Funxicida: Captan, Tiram ou Metiram
GALERÍA DE IMAXES





INFORME FITOSANITARIO – 12 08 2019

Datos ofrecidos pola Consellería do Medio Rural (Xunta de Galicia)


MACEIRA



ESTADO FENOLÓXICO (SEGÚN FLECKINGER).

Maceira de mesa (Bergondo-A Coruña):    J

Maceira de sidra
·         Aranga - A Coruña:                     J
·         Ortigueira – A Coruña:               J
·         A Estrada – Pontevedra:            J
·         Chantada – Lugo:                       J


INCIDENCIAS FITOPATOLÓXICAS MÁIS DESTACADAS:


PRAGAS:

Pulgón cincento (Disaphys plantaginea)

Sin incidencias. O seu ciclo está rematado.

Pulgón verde (Aphis pomi)

Estamos a observar unha redducción importante na incidencia deste pulgón, debido fundamentalmente á parada vexetativa (ausencia de gromos novos).

Non é tan perigoso como a anterior, xa que non provoca deformacións nin nos gromos nin nos froitos.

Nas novas plantacións, onde se está a facer poda de formación, é convinte mantelo baixo control.

Debemos evitar todas as medidas culturáis que favorezcan o desenvolvemento dos pulgóns, como son o abonado nitroxenado, podas, rega,… que favoreza o crecemento vexetativo das nosas maceiras.

Non é recomendable tratar específicamente contra este pulgón.

Pulgón lanixero (Eriosoma lanigerum)

Incidencia media-baixa.

Obsérvase xa unha gran presenza de Aphelinus mali parasitando este pulgón. O comenzo das boas condicións climáticas, con incremento substancial da temperatura, axudan ó desenvolvemento deste insecto.

As baixas temperaturas que tivemos ata agora, provocaron un retraso na aparición do seu parasitoide específico A. mali.

En consecuencia, a partir deste momento debemos de ser moi coidadosos no uso dos insecticidas.

É importante lembrar a relevancia do seu parasitoide específico Aphellinus mali. Este auxiliar, importado dos EEUU en 1920, ten de 6 a 8 xeneracións anuais, e cada femia pon uns 60 ovos.

A temperatura umbral de desenrolo de A. mali é de 8,5 ºC, mentres que a de E. lanigerum é duns 4 ºC. Debido a esto, o control de A. mali é mellor a fináis de verán que na primavera. Ademáis, o potencial reproductivo do pulgón é moito menor polas altas temperaturas.

As maceiras enxeratadas nos patróns clonáis MM (Malling Merton) son resistentes a esta praga, así como os patróns GENEVE.

Verme da mazá (Cydia pomonella)

Cydia pomonella é un lepidóptero cuxo verme fai galerías no interior do froito de maceiras e pereiras. Tamén ataca ás nogueiras, marmeleiros e albaricoqueiros.

Lembrar que para que se produzca o primeiro voo anual dos primeiros adultos debemos acadar 400 grados/día, segundo a fórmula bioclimática.

Acadamos os 400 grados/día en todas as estacións. As outras condicións para a aplicación dos tratamentos é a existencia de dúas capturas de adultos/trampa x semana, comenzando a contar grados/día cando a temperatura crepuscular (temperatura do ocaso + 2 horas) sexa maior a 15’5 ºC durante dous días seguidos.

As primeiras dúas capturas, tiveron lugar en todas as estacións.

A terceira condición, é a consecución dunha temperatura crepuscular maior de 15’5 ºC durante dous días seguidos.

Unha vez acadadas as tres condicións en varias das estacións, comenzanremos a contar os grados/día. Así, cando academos 60 grados/día trataremos con insecticida-ovicida e cando academos os 90 grados/ día trataremos con insecticida-larvicida.

Táboa de condicións para vóo de C. pomonella

Zona
Estación monitoreo
400 Grados día
I Xeneración
Grados/día actual
600 Grados día
II Xeneración
Mariñas Coruñesas
Mabegondo
> 400
529,1

Mariñas Coruñesas
Guísamo
> 400
668,9
Acadados
Mariñas Luguesas
Lourenzá
> 400
488,6

Lugo Centro
Portomarín
> 400
526,3

A Estrada
Vedra
> 400
512,8


Táboa de capturas de C. pomonella

Zona
Estación monitoreo
17/07
24/07
31/07
7/08
Mariñas Coruñesas
Aranga
9
2
0
3
Mariñas Coruñesas
Bergondo
1
3
1
4
Mariñas Coruñesas
Sada
12
10
22
19
Ortegal
Ortigueira
0
1
0
4
Mariñas Luguesas
Ribadeo
0
0
0
0
Lugo Centro
Chantada
3
9
5
12
Pontevedra
A Estrada
2
3
1
9
Pontevedra
Cambados
3
5


Unha vez que se acaden 600 grados/día, dará comenzo a segunda xeneración deste lepidóptero.

Debemos destacar a importancia do clima no desenvolvemento das pragas.

Broca (Zeuzera pyrina)

É unha praga que ten unha importancia alta en árbores en formación, aparecendo os danos en rodáis.

O adulto, é unha volvoreta de 2-3 cm de lonxitude, de cor branca con manchas azul escuro. A larva é de cor amarelo con puntos e cabeza negros.

Os primeiros adultos aparecen entre fináis de xuño e primeiros de xullo, nacendo as larvas durante todo o verán, acadando o seu máximo no mes de agosto. Desde a posta de ovos, ata a eclosión das larvas transcurren entre 10 e 20 días, en función da temperatura.

Polo tanto, para que os tratamentos sexan eficaces, debe de manterse protexida a plantación durante o período de nacemento dos vermes. Nas variedades temperás de mazá, coincide coa colleita, polo que debemos respectar os prazos de seguridade dos produtos empregados.

As larvas penetran pola axila das follas da parte terminal dos gromos, facendo a primeira galería. A mesma larva, durante o mesmo ano, fai 2 ou 3 galerías até rematar no tronco dunha póla grosa.

Frecuentemente, tardan dous anos en completar o seu ciclo biolóxico, atacando a maceiras, pereiras e níspero xaponés (Eriobotrya japónica).

Estamos notando un aumento considerable nas plantacións que se realizan preto das zonas forestáis e arboradas, con abundancia de salgueiros, carballos, castiñeiros, freixos, nogueiras, etc. Especies ás que ataca tamén xa que é bastante polífaga.

As trampas de monitoreo para o seguimento da praga, foron colocadas nas provincias da Coruña, Lugo e Pontevedra os días 17 de xuño en Guntín, Ortigueira e Sarria e o 4 de xuño no resto das estacións.

Táboa de capturas

Zona
Estación de monitoreo
17/07
24/07
31/07
7/08
Mariñas Coruñesas
Aranga
0
0
0
0
Ortegal
Ortiqueira
1
1
0
4
Lugo Centro
Chantada
4
1
0
0
Lugo Centro
Sarria
1
0
1
0
Lugo Centro
Guntín
6
4
0
1
A Estrada
A Estrada
3
1
2
1


Orugueta del almendro” (Aglaope infausta)

Desde primeiros do mes de xuño, estanse a detectar os primeiros danos deste lepiódtero defoliador nos concellos de Becerreá, Cervantes e Navia.

É unha praga máis frecuente no centro e sur da península que en Galicia. Ten preferencia polas especies silvestres e cultivadas dos xéneros Prunus sp. e Crataegus sp., pero tamén pode atacar a maceiras e pereiras.

Esta praga detectouse por primeira vez en Galicia no ano 2008.

Corta-gromos (Corta brotes – Rhynchites caeruleus)

Sin incidencias.

Gurgullo da flor (Anthonomus pomorum)

Sin incidencias.

Escolítidos (Xyleborus sp.)

Sin incidencias.

ENFERMIDADES:

É importante suliñar a necesidade de manter unha boa aireación nas plantacións froiteiras, para minimizar os efectos dos fungos nas mesmas.

Para elo, debemos manexar moi ben parámetros como: poda, fertilización axeitada, marco de plantación,…

Moteado (Venturia inaequalis)

Está rematada a época máis crítica para que se ocasionen as infeccións primarias.

A partir do mes de xullo, poden ocorrer as infeccións secundarias si se dan as condicións axeitadas.

O moteado está causado por fungos do xénero Venturia. As infeccións prodúcense sempre que se dan condicións favorables para o fungo.

Seguimos a estar nunha época de perigo potencial. De todos os xeitos, este fungo, nos meses de xullo e agosto, amosa unha incidencia cada vez menor, podendo acadarse infeccións secundarias se as condicións meteorolóxicas favorecen o seu desenvolvemento, como son: temperatura óptima 16-22ºC e alta humectación (disposición de auga libre en contacto coas esporas do fungo).

Polo tanto, pasamos dun periodo crítico de infeccións primarias (agretamento do froito) a un periodo máis benigno de infeccións secundarias (pequenas motas negras no froito).

Sería moi interesante contar con estacións meteorolóxicas automáticas de control, que nos medirían temperatura, chuvia, humidade relativa e tempo que a folla permanece húmida. Con estes datos evaluaríamos o risco de infección mediante a Gráfica de Mill’s.

Oidium (Podosphaera leucotricha)

Fungo externo que se manifesta como un pó branco, de aspecto fariñoso, recubrindo os gromos. Este recubrimento é o micelio do fungo, que afecta principalmente a gromos e follas novas.

A partir do estado fenolóxico E/E2 (botón rosa), poden empezar a producirse as infeccións primarias. Tras éstas, desenvolve os conidios que producen as contaminacións secundarias durante o resto do proceso vexetativo.

Esta enfermidade desenvólvese mellor en condicións  de humidade e temperatura elevadas. Ainda que ó contrario que outros fungos, non se ve favorecido pola chuvia, xa que é capaz de xerminar sin auga.

Monilia (Monilia spp.)

O período máis crítico desta enfermidade, unha vez transcurrida a floración, dase nas semans previas á colleita. En especial, se coincide cun periodo de chuvias e alta humidade.

Os tratamentos contra esta enfermidade deben intensificarse nesa época, períodos nos que se producen as infeccións sobre os froitos, que comezan con pequenas manchas e evolucionan rápidamente a podremias.

Ademáis, é frecuente que as infeccións queden latentes e aparezan durante o almacenamento e a comercialización.

RECOMENDACIÓNS:

Mazá de mesa e sidra

As condicións meteorolóxicas cambiantes, com presencia de humidade relativa alta, xunto com brétemas e orballo, abócanos a unha situación de perigo respecto dos fungos (moteado e oidio), polo que se recomenda un tratamento a base dun funxicida de contacto (infeccións secundarias) que pode ir unido a un insecticida.

O feito de ter superado o umbral de tolerancia  do verme da mazá (C. pomonella),  en todas as estacións, agás en Ribadeo, fai necesaria a aplicación dun tratamento insecticida-larvicida para esta plaga que está na primeira xeneración das dúas que ten no ano.

No caso das Mariñas de Betanzos (Estación de Guísamo), xa está comenzando a segunda xeneración do verme (>600 grados/día), e tendo superado o umbral de tolerancia, é necesario aplicar un tratamento insecticida-larvicida durante esta semana.

Para acadar boa actividade insecticida, compre efectuar a aplicación antes do nacemento das larvas, requerindo un coñecemento exacto do estado evolutivo da praga en cada parcela.

Non obstante, debemos recordar que naquelas plantacións de mazá de mesa (patróns EM-9), nas que teñamos presenza de Aphelinus mali, evitaremos tratamentos insecticidas para respectar a súa actividade contra o pulgón laníxero. Nas plantacións de mazá de sidra, non se nos da esta problemática polo emprego de patróns resitentes a esta praga.

É preciso recalcar, que debemos ter en conta a duración da efectividade do producto usado, segundo actuemos en agricultura convencional, integrada ou ecolóxica, xa que o tempo que debe transcorrer entre tratamentos é distinto. Podendo suceder que un tratamento nunha semana cubra a súa efectividade durante dúas máis.

Así en agricultura convencional e integrada, en xeral, os insecticidas usados teñen una duración da efectividade entre 15/21 días mentres que en agricultura ecolóxica é de 7/10 días (virus da granulopse da carpocapsa).

Recoméndase:
·         Alternar materias activas co fin de evitar a aparición de resistencias.
·         Alternar substancias con diferente modo de acción.
·         Cumplir co número máximo de aplicacións que ten autorizadas cada produto.
·         Respectar com rigor os prazos de seguridade.

RECOLECCIÓN:

Recolección:  Estanse a recoller as variedades Ambassy, Lafayette e Initial.

Respecto ó ano 2018, observamos un adianto na data de maduración duns 10-12 días.

Os criterios para levar a cabo unha recolección óptima poden ser de:
  • Natureza química
    • contido en almidón (método I/IK)
    • azúcares solubles (º Brix)
  • Natureza física
    • Cor
    • Firmeza (penetrómetro)




RECOMENDACIÓNS DOS TÉCNICOS DE AFRUGAL

Agricultura Ecolóxica
  • Insecticida: Aceite de Neem, spinosad, virus da granulopse da carpocapsa ou Bacillus thuringiensis.
  • Funxicida: Polisulfuro de calcio 18% (dose 2%) ou Polisulfuro de calcio 38% (dose 1,2%)
Produción Integrada

  • Insecticida: Clorantraniliprol 20%, Metil-clorpirifos.
  • Funxicida: Captan, Tiram ou Metiram
GALERÍA DE IMAXES


Penetrómetro

Refractómetro



INFORME FITOSANITARIO – 15 07 2019

Datos ofrecidos pola Consellería do Medio Rural (Xunta de Galicia)



MACEIRA



ESTADO FENOLÓXICO (SEGÚN FLECKINGER).

Maceira de mesa (Bergondo-A Coruña):    J

Maceira de sidra
·         Aranga - A Coruña:                     J
·         Ortigueira – A Coruña:               J
·         A Estrada – Pontevedra:            J
·         Chantada – Lugo:                       J


INCIDENCIAS FITOPATOLÓXICAS MÁIS DESTACADAS:


PRAGAS:

Pulgón cincento (Disaphys plantaginea)

Sin incidencias. O seu ciclo está rematado.

Pulgón verde (Aphis pomi)

Observamos un incremento da incidencia deste pulgón, con abundantes gromos atacados. Debido fundamentalmente a que a árbore non acadou a parada vexetativa, por causa das temperaturas suaves e segue a botar gromos novos, apetecibles para este puilgón.

Estamos en pleno período crítico de ataque.

Ao contrario que o cincento, este pulgón completa o seu ciclo vital na maceira (especie homoécica).

Non é tan perigoso como a anterior, xa que non provoca deformacións nin nos gromos nin nos froitos.

Nas novas plantacións, onde se está a facer poda de formación, é convinte mantelo baixo control.

Debemos evitar todas as medidas culturáis que favorezcan o desenvolvemento dos pulgóns, como son o abonado nitroxenado, podas, rega,… que favoreza o crecemento vexetativo das nosas maceiras.

Non é recomendable tratar específicamente contra este pulgón.

Pulgón lanixero (Eriosoma lanigerum)

Incidencia media-alta.

Estamos en pleno o periodo crítico para a maceira, que vai de maio a agosto.

Obsérvase xa a presenza de Aphelinus mali parasitando este pulgón. O comenzo das boas condicións climáticas, con incremento substancial da temperatura, axudan ó desenvolvemento deste insecto. En poucos días veremos como cae a la que o protexe e, posteriormente, as momias do pulgón parasitado co orifico de saída do parasitoide.

As baixas temperaturas que tivemos ata agora, provocaron un retraso na aparición do seu parasitoide específico A. mali.

En consecuencia, a partir deste momento debemos de ser moi coidadosos no uso dos insecticidas.

É importante lembrar a relevancia do seu parasitoide específico Aphellinus mali. Este auxiliar, importado dos EEUU en 1920, ten de 6 a 8 xeneracións anuais, e cada femia pon uns 60 ovos.

A temperatura umbral de desenrolo de A. mali é de 8,5 ºC, mentres que a de E. lanigerum é duns 4 ºC. Debido a esto, o control de A. mali é mellor a fináis de verán que na primavera. Ademáis, o potencial reproductivo do pulgón é moito menor polas altas temperaturas.

As maceiras enxeratadas nos patróns clonáis MM (Malling Merton) son resistentes a esta praga, así como os patróns GENEVE.

Verme da mazá (Cydia pomonella)

Cydia pomonella é un lepidóptero cuxo verme fai galerías no interior do froito de maceiras e pereiras. Tamén ataca ás nogueiras, marmeleiros e albaricoqueiros.

Lembrar que para que se produzca o primeiro voo anual dos primeiros adultos debemos acadar 400 grados/día, segundo a fórmula bioclimática.

Acadamos os 400 grados/día en todas as estacións. As outras condicións para a aplicación dos tratamentos é a existencia de dúas capturas de adultos/trampa x semana, comenzando a contar grados/día cando a temperatura crepuscular (temperatura do ocaso + 2 horas) sexa maior a 15’5 ºC durante dous días seguidos.

As primeiras dúas capturas, tiveron lugar en todas as estacións.

A terceira condición, é a consecución dunha temperatura crepuscular maior de 15’5 ºC durante dous días seguidos.

Táboa de condicións para vóo de C. pomonella

Zona
Estación monitoreo
400 Grados día
Tª crepuscular > 15,5 ºC
Capturas semanáis
03/07/2019
Capturas semanáis
10/07/2019
Mariñas Coruñesas
Aranga
> 400
Acadados
24
4
Mariñas Coruñesas
Bergondo
> 400
Acadados
2
3
Mariñas Coruñesas
Sada
> 400
Acadados
9
25
Ortegal
Ortigueira
> 400
Acadados
4
3
Mariñas Luguesas
Ribadeo
> 400
Acadados
0
0
Lugo Centro
Chantada
> 400
Acadados
6
6
Pontevedra
A Estrada
> 400
Acadados
3
2

Unha vez acadadas as tres condicións en varias das estacións, comenzanremos a contar os grados/día. Así, cando academos 60 grados/día trataremos con insecticida-ovicida e cando academos os 90 grados/ día trataremos con insecticida-larvicida.

Táboa de grados/día

Zona
Estación meteorolóxica
Grados/día actual
Data prevista de tratamento
Mariñas Coruñesas
Mabegondo
270,8

Mariñas Coruñesas
Guísamo
410,6

Mariña Luguesa
Lourenzá
211,8

Lugo Centro
Portomarín
269,0

A Estrada
Vedra
398,8


Unha vez que se acaden 600 grados/día, dará comenzo a segunda xeneración deste lepidóptero.

Debemos destacar a importancia do clima no desenvolvemento das pragas.

Broca (Zeuzera pyrina)

É unha praga que ten unha importancia alta en árbores en formación, aparecendo os danos en rodáis.

O adulto, é unha volvoreta de 2-3 cm de lonxitude, de cor branca con manchas azul escuro. A larva é de cor amarelo con puntos e cabeza negros.

Os primeiros adultos aparecen entre fináis de xuño e primeiros de xullo, nacendo as larvas durante todo o verán, acadando o seu máximo no mes de agosto. Desde a posta de ovos, ata a eclosión das larvas transcurren entre 10 e 20 días, en función da temperatura.

Polo tanto, para que os tratamentos sexan eficaces, debe de manterse protexida a plantación durante o período de nacemento dos vermes. Nas variedades temperás de mazá, coincide coa colleita, polo que debemos respectar os prazos de seguridade dos produtos empregados.

As larvas penetran pola axila das follas da parte terminal dos gromos, facendo a primeira galería. A mesma larva, durante o mesmo ano, fai 2 ou 3 galerías até rematar no tronco dunha póla grosa.

Frecuentemente, tardan dous anos en completar o seu ciclo biolóxico, atacando a maceiras, pereiras e níspero xaponés (Eriobotrya japónica).

Estamos notando un aumento considerable nas plantacións que se realizan preto das zonas forestáis e arboradas, con abundancia de salgueiros, carballos, castiñeiros, freixos, nogueiras, etc. Especies ás que ataca tamén xa que é bastante polífaga.

As trampas de monitoreo para o seguimento da praga, foron colocadas nas provincias da Coruña, Lugo e Pontevedra os días 17 de xuño en Guntín, Ortigueira e Sarria e o 4 de xuño no resto das estacións.

Táboa de capturas

Zona
Estación de monitoreo
03/07/2019
10/07/2019
Mariñas Coruñesas
Aranga
0
0
Ortegal
Ortiqueira
0
1
Lugo Centro
Chantada
4
2
Lugo Centro
Sarria
0
2
Lugo Centro
Guntín
2
1
A Estrada
A Estrada
0
0


Orugueta del almendro” (Aglaope infausta)

Desde primeiros do mes de xuño, estanse a detectar os primeiros danos deste lepiódtero defoliador nos concellos de Becerreá, Cervantes e Navia.

É unha praga máis frecuente no centro e sur da península que en Galicia. Ten preferencia polas especies silvestres e cultivadas dos xéneros Prunus sp. e Crataegus sp., pero tamén pode atacar a maceiras e pereiras.

Esta praga detectouse por primeira vez en Galicia no ano 2008.

Corta-gromos (Corta brotes – Rhynchites caeruleus)

Sin incidencias.

Gurgullo da flor (Anthonomus pomorum)

Sin incidencias.

Escolítidos (Xyleborus sp.)

Sin incidencias.

ENFERMIDADES:

É importante suliñar a necesidade de manter unha boa aireación nas plantacións froiteiras, para minimizar os efectos dos fungos nas mesmas.

Para elo, debemos manexar moi ben parámetros como: poda, fertilización axeitada, marco de plantación,…

Moteado (Venturia inaequalis)

Está rematada a época máis crítica para que se ocasionen as infeccións primarias.

A partir do mes de xullo, poden ocorrer as infeccións secundarias si se dan as condicións axeitadas.

O moteado está causado por fungos do xénero Venturia. As infeccións prodúcense sempre que se dan condicións favorables para o fungo.

Seguimos a estar nunha época de perigo potencial. De todos os xeitos, este fungo, nos meses de xullo e agosto, amosa unha incidencia cada vez menor, podendo acadarse infeccións secundarias se as condicións meteorolóxicas favorecen o seu desenvolvemento, como son: temperatura óptima 16-22ºC e alta humectación (disposición de auga libre en contacto coas esporas do fungo).

Polo tanto, pasamos dun periodo crítico de infeccións primarias (agretamento do froito) a un periodo máis benigno de infeccións secundarias (pequenas motas negras no froito).

Sería moi interesante contar con estacións meteorolóxicas automáticas de control, que nos medirían temperatura, chuvia, humidade relativa e tempo que a folla permanece húmida. Con estes datos evaluaríamos o risco de infección mediante a Gráfica de Mill’s.

Oidium (Podosphaera leucotricha)

Fungo externo que se manifesta como un pó branco, de aspecto fariñoso, recubrindo os gromos. Este recubrimento é o micelio do fungo, que afecta principalmente a gromos e follas novas.

A partir do estado fenolóxico E/E2 (botón rosa), poden empezar a producirse as infeccións primarias. Tras éstas, desenvolve os conidios que producen as contaminacións secundarias durante o resto do proceso vexetativo.

Esta enfermidade desenvólvese mellor en condicións  de humidade e temperatura elevadas. Ainda que ó contrario que outros fungos, non se ve favorecido pola chuvia, xa que é capaz de xerminar sin auga.


RECOMENDACIÓNS:

Mazá de mesa e sidra

As condicións meteorolóxicas cambiantes, com presencia de humidade relativa alta, xunto com brétemas e orballo, abócanos a unha situación de perigo respecto dos fungos (moteado e oidio), polo que se recomenda un tratamento a base dun funxicida de contacto (infeccións secundarias) que pode ir unido a un insecticida.

O feito de ter superado o umbral de tolerancia  do verme da mazá (C. pomonella),  en todas as estacións, agás en Ribadeo, fai necesaria a aplicación dun tratamento insecticida-larvicida para esta plaga que está na primeira xeneración das dúas que ten no ano.

Para acadar boa actividade insecticida, compre efectuar a aplicación antes do nacemento das larvas, requerindo un coñecemento exacto do estado evolutivo da praga en cada parcela.

Este tratamento tamén terá eficacia contra o pulgón verde (Aphis pomi).

Non obstante, debemos recordar que naquelas plantacións de mazá de mesa (patróns EM-9), nas que teñamos presenza de Aphelinus mali, evitaremos tratamentos insecticidas para respectar a súa actividade contra o pulgón laníxero. Nas plantacións de mazá de sidra, non se nos da esta problemática polo emprego de patróns resitentes a esta praga.

É preciso recalcar, que debemos ter en conta a duración da efectividade do producto usado, segundo actuemos en agricultura convencional, integrada ou ecolóxica, xa que o tempo que debe transcorrer entre tratamentos é distinto. Podendo suceder que un tratamento nunha semana cubra a súa efectividade durante dúas máis.

Así en agricultura convencional e integrada, en xeral, os insecticidas usados teñen una duración da efectividade entre 15/21 días mentres que en agricultura ecolóxica é de 7/10 días (virus da granulopse da carpocapsa).


Recoméndase alternar materias activas co fin de evitar a aparición de resistencias.

RECOMENDACIÓNS DOS TÉCNICOS DE AFRUGAL

Agricultura Ecolóxica
  • Insecticida: Aceite de Neem, spinosad, virus da granulopse da carpocapsa ou Bacillus thuringiensis.
  • Funxicida: Polisulfuro de calcio 18% (dose 2%) ou Polisulfuro de calcio 38% (dose 1,2%)
Produción Integrada
  • Insecticida: Metil-clorpirifos.
  • Funxicida: Captan, Tiram ou Metiram
GALERÍA DE IMAXES


Aphelinus mali

Pulgón laníxero parasitado por A. mali



INFORME FITOSANITARIO – 27 06 2019

Datos ofrecidos pola Consellería do Medio Rural (Xunta de Galicia)


MACEIRA



ESTADO FENOLÓXICO (SEGÚN FLECKINGER).


Maceira de mesa (Bergondo-A Coruña):    J

Maceira de sidra
·         Aranga - A Coruña:                     J
·         Ortigueira – A Coruña:               I - J
·         A Estrada – Pontevedra:            J
·         Chantada – Lugo:                       J


INCIDENCIAS FITOPATOLÓXICAS MÁIS DESTACADAS:


PRAGAS:

Pulgón cincento (Disaphys plantaginea)

Menor incidencia deste pulgón, xa que está rematando o seu ciclo.

So é perxudicial en maceira. Cara fináis de xuño aparecen as femias aladas, que migran á Correola (Plantago sp.) onde desenrola varias xeracións. Voltando a fináis de outono a poner os ovos na maceira para pasar o inverno. Polo tanto, é unha especie heteroécica (alterna hospedadores).

Existe unha correlación positiva entre maceiras con floración de cedo e o ataque deste pulgón, fronte ás de floración tardía, que sufren en menor medida este ataque.

Pulgón verde (Aphis pomi)

Observamos un incremento da incidencia deste pulgón, con abundantes gromos atacados.

Estamos en pleno período crítico de ataque.

Ao contrario que o cincento, este pulgón completa o seu ciclo vital na maceira (especie homoécica).

Non é tan perigoso como a anterior, xa que non provoca deformacións nin nos gromos nin nos froitos.

Nas novas plantacións, onde se está a facer poda de formación, é convinte mantelo baixo control.

Debemos evitar todas as medidas culturáis que favorezcan o desenvolvemento dos pulgóns, como son o abonado nitroxenado, podas, rega,… que favoreza o crecemento vexetativo das nosas maceiras.

Non é recomendable tratar específicamente contra este pulgón.

Pulgón lanixero (Eriosoma lanigerum)

Incidencia alta.

Estamos en pleno o periodo crítico para a maceira, que vai de maio a agosto.

É importante lembrar a relevancia do seu parasitoide específico Aphellinus mali. Este auxiliar, importado dos EEUU en 1920, ten de 6 a 8 xeneracións anuais, e cada femia pon uns 60 ovos.

As relativamente baixas temperaturas até o momento, non están propiciando a aparaición de A. mali. Confiemos que co incremento da temperatura estival apareza este auxiliar.

A temperatura umbral de desenrolo de A. mali é de 8,5 ºC, mentres que a de E. lanigerum é duns 4 ºC. Debido a esto, o control de A. mali é mellor a fináis de verán que na primavera. Ademáis, o potencial reproductivo do pulgón é moito menor polas altas temperaturas.

As observacións son sobre patrón EM-9. As maceiras enxertadas nos patróns clonáis MM (Malling Merton) son resistentes a esta praga, así como sobre os patróns GENEVE.

Verme da mazá (Cydia pomonella)

Cydia pomonella é un lepidóptero cuxo verme fai galerías no interior do froito de maceiras e pereiras. Tamén ataca ás nogueiras, marmeleiros e albaricoqueiros.

Lembrar que para que se produzca o primeiro voo anual dos primeiros adultos debemos acadar 400 grados/día, segundo a fórmula bioclimática.

Acadamos os 400 grados/día en todas as estacións. As outras condicións para a aplicación dos tratamentos é a existencia de dúas capturas de adultos/trampa x semana, comenzando a contar grados/día cando a temperatura crepuscular (temperatura do ocaso + 2 horas) sexa maior a 15’5 ºC durante dous días seguidos.

As primeiras dúas capturas, tiveron lugar en todas as estacións.

A terceira condición, é a consecución dunha temperatura crepuscular maior de 15’5 ºC durante dous días seguidos.

Táboa de condicións para vóo de C. pomonella

Zona
Estación monitoreo
400 Grados día
Tª crepuscular > 15,5 ºC
Capturas semanáis
19/06/2019
Capturas semanáis
26/06/2019
Mariñas Coruñesas
Aranga
> 400
Acadados
1
6
Mariñas Coruñesas
Bergondo
> 400
Acadados
0
2
Mariñas Coruñesas
Sada
> 400
Acadados
4
16
Ortegal
Ortigueira
> 400
Acadados
9
5
Mariñas Luguesas
Ribadeo
> 400
Acadados
4
0
Lugo Centro
Chantada
> 400
Acadados
0
6
Pontevedra
A Estrada
> 400
Acadados
2
11

Unha vez acadadas as tres condicións en varias das estacións, comenzanremos a contar os grados/día. Así, cando academos 60 grados/día trataremos con insecticida-ovicida e cando academos os 90 grados/ día trataremos con insecticida-larvicida.

Táboa de grados/día

Zona
Estación meteorolóxica
Grados/día actual
Data prevista de tratamento
Mariñas Coruñesas
Mabegondo
109,4

Mariñas Coruñesas
Guísamo
245,3

Mariña Luguesa
Lourenzá
53,8
Primeira semana de xullo
Lugo Centro
Portomarín
102,3

A Estrada
Vedra
226,7


Debemos destacar a importancia do clima no desenvolvemento das pragas.

Broca (Zeuzera pyrina)

É unha praga que ten unha importancia alta en árbores en formación, aparecendo os danos en rodáis.

O adulto, é unha volvoreta de 2-3 cm de lonxitude, de cor branca con manchas azul escuro. A larva é de cor amarelo con puntos e cabeza negros.

Os primeiros adultos aparecen a fináis de xuño. A femia fai a posta a poucas horas do acoplamento en lugares protexidos.

As larvas penetran pola axila das follas da parte terminal dos gromos, facendo a primeira galería. A mesma larva, durante o mesmo ano, fai 2 ou 3 galerías até rematar no tronco dunha póla grosa.

Frecuentemente, tardan dous anos en completar o seu ciclo biolóxico, atacando a maceiras, pereiras e níspero xaponés (Eriobotrya japónica).

Estamos notando un aumento considerable nas plantacións que se realizan preto das zonas forestáis e arboradas, con abundancia de salgueiros, carballos, castiñeiros, freixos, nogueiras, etc. Especies ás que ataca tamén xa que é bastante polífaga.

As trampas de monitoreo para o seguimento da praga, foron colocadas nas provincias da Coruña, Lugo e Pontevedra os días 17 de xuño en Guntín, Ortigueira e Sarria e o 4 de xuño no resto das estacións.

Táboa de capturas

Zona
Estación de monitoreo
19/06/2019
26/06/2019
Mariñas Coruñesas
Aranga
--
0
Mariñas Coruñesas
Bergondo
--
0
Ortegal
Ortiqueira
0
0
Lugo Centro
Chantada
--
0
Lugo Centro
Sarria
0
0
Lugo Centro
Guntín
1
4
A Estrada
A Estrada
--
0


Orugueta del almendro” (Aglaope infausta)

Desde primeiros do mes de xuño, estanse a detectar os primeiros danos deste lepiódtero defoliador nos concellos de Becerreá, Cervantes e Navia.

É unha praga máis frecuente no centro e sur da península que en Galicia. Ten preferencia polas especies silvestres e cultivadas dos xéneros Prunus sp. e Crataegus sp., pero tamén pode atacar a maceiras e pereiras.

Esta praga detectouse por primeira vez en Galicia no ano 2008.

Corta-gromos (Corta brotes – Rhynchites caeruleus)

Sin incidencias.

Gurgullo da flor (Anthonomus pomorum)

Sin incidencias.

Escolítidos (Xyleborus sp.)

Sin incidencias.

ENFERMIDADES:

É importante suliñar a necesidade de manter unha boa aireación nas plantacións froiteiras, para minimizar os efectos dos fungos nas mesmas.

Para elo, debemos manexar moi ben parámetros como: poda, fertilización axeitada, marco de plantación,…

Moteado (Venturia inaequalis)

Estamos a rematar a época máis crítica para que se ocasionen as infeccións primarias.

A partir do mes de xullo, poden ocorrer as infeccións secundarias si se dan as condicións axeitadas.

O moteado está causado por fungos do xénero Venturia. As infeccións prodúcense sempre que se dan condicións favorables para o fungo.

As peritecas, son as formas invernantes do moteado. Éstas evolucionan e van formando ascosporas maduras, capaces de producir a infección primaria en combinación con condicións favorables á infección (humidade e temperatura) e un estado sensible da maceira.

A partir do estado C/C3 (orella de rato), existe risco de producírense infección sprimarias. Para que esto suceda, é necesario que a árbore permanezca mollada durante un tempo, que varía coa temperatura.

Sería moi interesante contar con estacións meteorolóxicas automáticas de control, que nos medirían temperatura, chuvia, humidade relativa e tempo que a folla permanece húmida. Con estes datos evaluaríamos o risco de infección mediante a Gráfica de Mill’s.

Oidium (Podosphaera leucotricha)

Fungo externo que se manifesta como un pó branco, de aspecto fariñoso, recubrindo os gromos. Este recubrimento é o micelio do fungo, que afecta principalmente a gromos e follas novas.

A partir do estado fenolóxico E/E2 (botón rosa), poden empezar a producirse as infeccións primarias. Tras éstas, desenvolve os conidios que producen as contaminacións secundarias durante o resto do proceso vexetativo.

Esta enfermidade desenvólvese mellor en condicións  de humidade e temperatura elevadas. Ainda que ó contrario que outros fungos, non se ve favorecido pola chuvia, xa que é capaz de xerminar sin auga.


RECOMENDACIÓNS:

Mazá de mesa e sidra

Estanse a dar as condicións climatolóxicas axeitadas para o desenrolo do moteado.

As chuvias destes días, xunto coas temperaturas suaves da época, son o marco axeitado para a proliferación dos fungos que causan o moteado da maceira (Venturia inequalis) e da pereira (Venturia pyrina).

As chuvias do pasado mês, incluso as que van de xuño, ainda que mínimamente, provocaron que nalgunhas fincas se detectaran danos por moteado. Nestas parcelas, se as condicións son favorables, debido à chuvia e aos orballos, podem desenrolarse contaminacións secundarias que se traducirán días despois em novos danos em follas e froitos.

Por todo isto, debemos dar unha aplicación dun funxicida sistémico (curativo), xunto co que aplicaremos un insecticida se atopamos gromos afectados por pulgóns, tanto verde como cincento.

O feito de ter superado o umbral de tolerancia  do verme da mazá (C. pomonella),  en todas as estacións, agás en Ribadeo, fai necesaria a aplicación dun tratamento insecticida-larvicida para esta plaga que está na primeira xeneración das dúas que ten no ano.

Para acadar boa actividade insecticida, compre efectuar a palicación antes do nacemento das larvas, requerindo un coñecemento exacto do estado evolutivo da praga en cada parcela.

Este tratamento tamén terá eficacia contra o pulgón verde (Aphis pomi).

É preciso recalcar, que debemos ter en conta a duración da efectividade do producto usado, segundo actuemos en agricultura convencional, integrada ou ecolóxica, xa que o tempo que debe transcorrer entre tratamentos é distinto. Podendo suceder que un tratamento nunha semana cubra a súa efectividade durante dúas máis.

Así en agricultura convencional e integrada, en xeral, os insecticidas usados teñen una duración da efectividade entre 15/21 días mentres que en agricultura ecolóxica é de 7/10 días (virus da granulopse da carpocapsa).


Recoméndase alternar materias activas co fin de evitar a aparición de resistencias.

RECOMENDACIÓNS DOS TÉCNICOS DE AFRUGAL

Agricultura Ecolóxica
  • Insecticida: Aceite de Neem.
  • Funxicida: Polisulfuro de calcio 18% (dose 2%) ou Polisulfuro de calcio 38% (dose 1,2%)
Produción Integrada
  • Insecticida: Metil-clorpirifos.
  • Funxicida: Tebuconazol 25 WG
GALERÍA DE IMAXES

Z. pyrina (adulto) 
Z. pyrina (larva)


INFORME FITOSANITARIO – 13 06 2019


Datos ofrecidos pola Consellería do Medio Rural (Xunta de Galicia)


MACEIRA



ESTADO FENOLÓXICO (SEGÚN FLECKINGER).

Maceira de mesa (Bergondo-A Coruña):          J

Maceira de sidra
·         Aranga - A Coruña:                            I - J
·         Ortigueira – A Coruña:                      H - I
·         A Estrada – Pontevedra:                    I - J
·         Chantada – Lugo:                               I - J


INCIDENCIAS FITOPATOLÓXICAS MÁIS DESTACADAS:

PRAGAS:

Pulgón cincento (Disaphys plantaginea)

Menor incidencia deste pulgón, xa que está rematando o seu ciclo.

So é perxudicial en maceira. Cara fináis de xuño aparecen as femias aladas, que migran á Correola (Plantago sp.) onde desenrola varias xeracións. Voltando a fináis de outono a poner os ovos na maceira para pasar o inverno. Polo tanto, é unha especie heteroécica (alterna hospedadores).

Existe unha correlación positiva entre maceiras con floración de cedo e o ataque deste pulgón, fronte ás de floración tardía, que sufren en menor medida este ataque.

Pulgón verde (Aphis pomi)

Aparecen o s primeiros focos iniciais, illados. Debemos empezar a controlar a incidencia deste pulgón nos gromos da maceira.

Estamos a comenzar o período crítico de ataque deste pulgón.

Ao contrario que o cincento, éste completa o seu ciclo vital na maceira (especie homoécica).

Pulgón lanixero (Eriosoma lanigerum)

Incidencia alta.

Estamos en pleno o periodo crítico para a maceira, que vai de maio a agosto.

É importante lembrar a relevancia do seu parasitoide específico Aphellinus mali. Este auxiliar, importado dos EEUU en 1920, ten de 6 a 8 xeneracións anuais, e cada femia pon uns 60 ovos.

A temperatura umbral de desenrolo de A. mali é de 8,5 ºC, mentres que a de E. lanigerum é duns 4 ºC. Debido a esto, o control de A. mali é mellor a fináis de verán que na primavera. Ademáis, o potencial reproductivo do pulgón é moito menor polas altas temperaturas.

As observacións son sobre patrón EM-9. As maceiras enxertadas nos patróns clonáis MM (Malling Merton) son resistentes a esta praga, así como sobre os patróns GENEVE.

Verme da mazá (Cydia pomonella)

Cydia pomonella é un lepidóptero cuxo verme fai galerías no interior do froito de maceiras e pereiras. Tamén ataca ás nogueiras, marmeleiros e albaricoqueiros.

Lembrar que para que se produzca o primeiro voo anual dos primeiros adultos debemos acadar 400 grados/día, segundo a fórmula bioclimática.

Acadamos os 400 grados/día en todas as estacións. As outras condicións para a aplicación dos tratamentos é a existencia de dúas capturas de adultos/trampa x semana, comenzando a contar grados/día cando a temperatura crepuscular (temperatura do ocaso + 2 horas) sexa maior a 15’5 ºC durante dous días seguidos.

As primeiras dúas capturas, tiveron lugar en todas as estacións, agás na Mariña Luguesa e en Ortegal.

A terceira condición, é a consecución dunha temperatura crepuscular maior de 15’5 ºC durante dous días seguidos.

Táboa de condicións para vóo de C. pomonella

Zona
Estación monitoreo
400 Grados día
Tª crepuscular < 15,5 ºC
Capturas semanáis
05/06/2019
Capturas semanáis
12/06/2019
Mariñas Coruñesas
Aranga
> 400
Acadados
5
2
Mariñas Coruñesas
Bergondo
> 400
Acadados
6
0
Mariñas Coruñesas
Sada
> 400
Acadados
30
7
Ortegal
Ortigueira
> 400
Non acadados
2
2
Mariñas Luguesas
Ribadeo
> 400
Non acadados
3
0
Lugo Centro
Chantada
> 400
Acadados
14
0
Pontevedra
A Estrada
> 400
Acadados
7
0

Unha vez acadadas as tres condicións en varias das estacións, comenzanremos a contar os grados/día. Así, cando academos 60 grados/día trataremos con insecticida-ovicida e cando academos os 90 grados/ día trataremos con insecticida-larvicida.

Táboa de grados/día

Zona
Estación meteorolóxica
Grados/día actual
Data prevista de tratamento
Mariñas Coruñesas
Mabegondo
24,8

Mariñas Coruñesas
Guísamo
154,3

Mariña Luguesa
Lourenzá


Lugo Centro
Portomarín
50,8

A Estrada
Vedra
159,5


Debemos destacar a importancia do clima no desenvolvemento das pragas.

Broca (Zeuzera pyrina)

O ciclo deste lepidóptero en Galicia comenza a fináis de xuño e remata no mes de setembro, polo que as trampas de monitoreo darannos a evolución deta praga.

Estas trampas colocarémolas nas distintas estacións na vindeira semana.

Orugueta del almendro” (Aglaope infausta)

Desde primeiros do mes de xuño, estanse a detectar os primeiros danos deste lepiódtero defoliador nos concellos de Becerreá, Cervantes e Navia.

É unha praga máis frecuente no centro e sur da península que en Galicia. Ten preferencia polas especies silvestres e cultivadas dos xéneros Prunus sp. e Crataegus sp., pero tamén pode atacar a maceiras e pereiras.

Esta praga detectouse por primeira vez en Galicia no ano 2008.

Corta-gromos (Corta brotes – Rhynchites caeruleus)

Sin incidencias.

Gurgullo da flor (Anthonomus pomorum)

Sin incidencias.

Escolítidos (Xyleborus sp.)

Temos constancia de focos puntuáis na provincia de Lugo, tanto na Mariña Luguesa como no sur en Chantada-Monforte. Así mesmo, nas Mariñas Coruñesas.

É un insecto barrenador da madeira que ataca as árbores máis débiles, pero non necesariamente enfermas. Sendo este coleóptero o que os pode enfermar con infeccións fúnxicas.

Control: Debemos favorecer a vigor da árbore abonando axeitadamente. Se o foco afecta a poucas árbores, sanealos durante o inverno eliminando as pólas afectadas e queimándoas, xa que soio o lume pode destruir os insectos que se atopan nas galerías.

O Laboratorio Agrario e Fitopatolóxico de Galicia confírmanos a presencia do escolítido Xyleborus dispar nas mostras de pólas enviadas, onde se aprecian importantes danos de galerías.

De cara ó vindeiro ano, debemos de realizar un seguimento da súa evolución (control de vóo).


ENFERMIDADES:

É importante suliñar a necesidade de manter unha boa aireación nas plantacións froiteiras, para minimizar os efectos dos fungos nas mesmas.

Para elo, debemos manexar moi ben parámetros como: poda, fertilización axeitada, marco de plantación,…

Moteado (Venturia inaequalis)

Estamos rematando a época máis crítica para que se produzcan as infeccións primarias.

A partir do mes de xullo, poden ocorrer as infeccións secundarias si se dan as condicións axeitadas.

O moteado está causado por fungos do xénero Venturia. As infeccións prodúcense sempre que se dan condicións favorables para o fungo.

As peritecas, son as formas invernantes do moteado. Éstas evolucionan e van formando ascosporas maduras, capaces de producir a infección primaria en combinación con condicións favorables á infección (humidade e temperatura) e un estado sensible da maceira.

A partir do estado C/C3 (orella de rato), existe risco de producírense infección sprimarias. Para que esto suceda, é necesario que a árbore permanezca mollada durante un tempo, que varía coa temperatura.

Sería moi interesante contar con estacións meteorolóxicas automáticas de control, que nos medirían temperatura, chuvia, humidade relativa e tempo que a folla permanece húmida. Con estes datos evaluaríamos o risco de infección mediante a Gráfica de Mill’s.

Oidium (Podosphaera leucotricha)

Fungo externo que se manifesta como un pó branco, de aspecto fariñoso, recubrindo os gromos. Este recubrimento é o micelio do fungo, que afecta principalmente a gromos e follas novas.

A partir do estado fenolóxico E/E2 (botón rosa), poden empezar a producirse as infeccións primarias. Tras éstas, desenvolve os conidios que producen as contaminacións secundarias durante o resto do proceso vexetativo.

Esta enfermidade desenvólvese mellor en condicións  de humidade e temperatura elevadas. Ainda que ó contrario que outros fungos, non se ve favorecido pola chuvia, xa que é capaz de xerminar sin auga.


RECOMENDACIÓNS:

Mazá de mesa e sidra

Estanse a dar as condicións climatolóxicas axeitadas para o desenrolo do moteado.

As chuvias destes días, xunto coas temperaturas suaves da época, son o marco axeitado para a proliferación dos fungos que causan o moteado da maceira (Venturia inequalis) e da pereira (Venturia pyrina).

As chuvias do pasado mês, incluso as que van de xuño, ainda que mínimamente, provocaron que nalgunhas fincas se detectaran danos por moteado. Nestas parcelas, se as condicións son favorables, debido à chuvia e aos orballos, podem desenrolarse contaminacións secundarias que se traducirán días despois em novos danos em follas e froitos.

Por todo isto, debemos dar unha aplicación dun funxicida sistémico (curativo), xunto co que aplicaremos un insecticida se atopamos gromos afectados por pulgóns, tanto verde como cincento.

É preciso recalcar, que debemos ter en conta a duración da efectividade do producto usado, segundo actuemos en agricultura convencional, integrada ou ecolóxica, xa que o tempo que debe transcorrer entre tratamentos é distinto. Podendo suceder que un tratamento nunha semana cubra a súa efectividade durante dúas máis.

Así en agricultura convencional e integrada, en xeral, os insecticidas usados teñen una duración da efectividade entre 15/21 días mentres que en agricultura ecolóxica é de 7/10 días (virus da granulopse da carpocapsa).

Recoméndase alternar materias activas co fin de evitar a aparición de resistencias.

OBSERVACIÓNS:

Estamos no momento axeitado para colocar a confusión sexual para a Broca (Z. pyrina).

Esta técnica resulta eficaz en parcelas de dimensións menores que no caso do verme da mazá (C. pomonella).

As capturas comenzan a fináis de xuño, polo que debemos de colocar os difusores e as trampas de monitoreo.



RECOMENDACIÓNS DOS TÉCNICOS DE AFRUGAL

Agricultura Ecolóxica
  • Insecticida: Aceite de Neem.
  • Funxicida: Polisulfuro de calcio 18% (dose 2%) ou Polisulfuro de calcio 38% (dose 1,2%)
Produción Integrada

  • Insecticida: Metil-clorpirifos.
  • Funxicida: Tebuconazol 25 WG

GALERÍA DE IMAXES


Capturas Z. pyrina

Moteado en folla e froito



INFORME FITOSANITARIO – 30 05 2019


Datos ofrecidos pola Consellería do Medio Rural (Xunta de Galicia)


MACEIRA



INCIDENCIAS FITOPATOLÓXICAS MÁIS DESTACADAS:

PRAGAS:

Verme da mazá (Cydia pomonella)

Cydia pomonella é un lepidóptero cuxo verme fai galerías no interior do froito de maceiras e pereiras. Tamén ataca ás nogueiras, marmeleiros e albaricoqueiros.

Lembrar que para que se produzca o primeiro voo anual dos primeiros adultos debemos acadar 400 grados/día, segundo a fórmula bioclimática.

Acadamos os 400 grados/día en todas as estacións. As outras condicións para a aplicación dos tratamentos é a existencia de dúas capturas de adultos/trampa x semana, comenzando a contar grados/día cando a temperatura crepuscular (temperatura do ocaso + 2 horas) sexa maior a 15’5 ºC durante dous días seguidos.

As primeiras dúas capturas, tiveron lugar en todas as estacións, agás na Mariña Luguesa e en Ortegal.

A terceira condición, é a consecución dunha temperatura crepuscular maior de 15’5 ºC durante dous días seguidos.

Táboa de condicións para vóo de C. pomonella

Zona
Estación monitoreo
400 Grados día
Tª crepuscular < 15,5 ºC
Capturas semanáis
22/05/2019
Capturas semanáis
29/05/2019
Mariñas Coruñesas
Aranga
> 400
Non acadados
6
10
Mariñas Coruñesas
Bergondo
> 400
Acadados
18
3
Mariñas Coruñesas
Sada
> 400
Acadados
43
17
Ortegal
Ortigueira
> 400
Non acadados
0
0
Mariñas Luguesas
Ribadeo
> 400
Non acadados
0
0
Lugo Centro
Portomarín
> 400
Non acadados
1
2
Pontevedra
A Estrada
> 400
Acadados
11
6

Unha vez acadadas as tres condicións en varias das estacións, comenzanremos a contar os grados/día. Así, cando academos 60 grados/día trataremos con insecticida-ovicida e cando academos os 90 grados/ día trataremos con insecticida-larvicida.
  
Táboa de grados/día

Zona
Estación meteorolóxica
Grados/día actual
Data prevista de tratamento
Mariñas Coruñesas
Mabegondo


Mariñas Coruñesas
Guísamo
75,7
31/maio - 01/xuño
Mariña Luguesa
Lourenzá


Lugo Centro
Portomarín


A Estrada
Vedra
82,8
31/maio - 01/xuño

Debemos destacar a importancia do clima no desenvolvemento das pragas.

RECOMENDACIÓNS:

Maceiras de sidra e mesa

Os nacementos de larvas de verme da mazá (Cydia pomonella) xa comenzaron nas zonas produtoras temperás de Galicia, correspondendo às comarcas das Mariñas Coruñesas (estación meteorolóxica de Guísamo) e Tabeirós Terra de Montes e Santiago (estación de Vedra-Pazo de Galegos), e están a iniciarse nas zonas produtoras medias, comarca das Mariñas Coruñesas (estación de Mabegondo), Lugo (estación de Portomarín) e Ortegal e Mariñas Luguesas (Estación de Lourenzá).

É previsible que o mesmo aconteza no resto das zonas de Galicia nos próximos días. Polo tanto, nas parcelas donde se cultivan maceiras e pereiras deben realizarse aplicacións de insecticidas-larvicidas.

Estes tratamentos renovaranse no prazo máximo de 12-14 días, ou antes se se producen chuvias de certa intensidade que puideran lavar o produto aplicado.


Recoméndase alternar as materias activas usadas para evitar problemas de resistencia.

RECOMENDACIÓNS DOS TÉCNICOS DE AFRUGAL

Agricultura Ecolóxica
  • Insecticida-Larvicida (verme): Bacillus thuringiensis, Spinosad ou Virus da granulopse da carpocapsa.
Produción Integrada
  • Insecticida: Metil-clorpirifos

GALERÍA DE IMAXES

Froito atacado por C. pomonella

Verme da mazá (C. pomonella)



INFORME FITOSANITARIO – 23 05 2019

Datos ofrecidos pola Consellería do Medio Rural (Xunta de Galicia)



MACEIRA 

ESTADO FENOLÓXICO (SEGÚN FLECKINGER).



Maceira de mesa (Bergondo-A Coruña):           I - J
Maceira de sidra
·         Aranga - A Coruña:                        F - I
·         Ortigueira – A Coruña:                   E - G
·         A Estrada – Pontevedra:                E – H
·         Chantada – Lugo:                          E – H


INCIDENCIAS FITOPATOLÓXICAS MÁIS DESTACADAS:

PRAGAS:

Pulgón cincento (Disaphys plantaginea)

En variedades de sidra, estamos no período crítico para o ataque deste pulgón. As fundatrices aparecen despois do desborre e os primeiros danos danse nas follas do propio corimbo.

No caso das variedades de mesa, estamos en pleno periodo crítico para esta praga.

O desenvolvemento deste pulgón é explosivo a partir da floración.

O período crítico vai desde o callado do froito ata que ten o tamaño dunha avelá (25 mm).

Evitaremos todas as medidas culturáis que favorezcan un crecemento vexetativo excesivo: abonados, podas, regas, etc.

So é perxudicial en maceira. Cara fináis de xuño aparecen as femias aladas, que migran á Correola (Plantago sp.) onde desenrola varias xeracións. Voltando a fináis de outono a poner os ovos na maceira para pasar o inverno. Polo tanto, é unha especie heteroécica (alterna hospedadores)

Existe unha correlación positiva entre maceiras con floración de cedo e o ataque deste pulgón, fronte ás de floración tardía, que sufren en menor medida este ataque.

Debemos presatar atención ao ataque deste ano, xa que rexistramos un adianto de 15 días na floración, respecto do ano pasado.

Pulgón verde (Aphis pomi)

Aparecen o s primeiros focos iniciais, illados. Debemos empezar a controlar a incidencia deste pulgón nos gromos da maceira.

Estamos a comenzar o período crítico de ataque deste pulgón.

Ao contrario que o cincento, éste completa o seu ciclo vital na maceira (especie homoécica).

Pulgón lanixero (Eriosoma lanigerum)

Comenzan a verse as primeiras colonias algodonosas, que se alimentan chuchando o zume da codia leñosa ou herbácea de gromos e pólas.

Estamos a comenzar o periodo crítico para a maceira, que vai de maio a agosto.

As observacións fanse en patrón EM9. As maceiras inxertadas nos patróns clonáis MM (Malling Merton) son resistentes a esta praga.

Verme da mazá (Cydia pomonella)

Cydia pomonella é un lepidóptero cuxo verme fai galerías no interior do froito de maceiras e pereiras. Tamén ataca ás nogueiras, marmeleiros e albaricoqueiros.

Lembrar que para que se produzca o primeiro voo anual dos primeiros adultos debemos acadar 400 grados/día, segundo a fórmula bioclimática.

Dende o 1 de xaneiro até o día 24 de abril, acadáronse os seguintes grados/día nas diferentes estacións meteorolóxicas representativas para a fruticultura galega:

Zona
Estación
Grados/día actual
Data 400 grados/día
Mariñas Coruñesas
Mabegondo
> 400
18 - abril
Mariñas Coruñesas
Guísamo
> 400
13 - abril
Mariña Luguesa
Lourenzá
> 400
21 - abril
Lugo Centro
Portomarín
> 400
15 - maio
Lugo Sur
Chantada
> 400
30 - abril
A Estrada
Vedra
> 400
14 - abril

Acadamo os 400 grados/día en todas as estacións. As outras condicións para a aplicación dos tratamentos é a existencia de dúas capturas de adultos/trampa x semana, comenzando a contar grados/día cando a temperatura crepuscular (temperatura do ocaso + 2 horas) sexa maior a 15’5 ºC durante dous días seguidos.

As primeiras dúas capturas, tiveron lugar ao longo desta semana nalgunhas das estacións que se detallan na seguinte táboa. Estando á espera de acadar a temperatura crepuscular dos 15’5 ºC durante dous días seguidos.

Táboa de temperatura crepuscular > 15’5 ºC

Zona
Estación
Datas Tª crepuscular > 15’5 ºC
Mariñas Coruñesas
Mabegondo
Non acadados
Mariñas Coruñesas
Guísamo
12 e 13 de maio
Mariña Luguesa
Lourenzá
Non acadados
Lugo Centro
Portomarín
Non acadados
Lugo Sur
Chantada
13 e 14 de maio
A Estrada
Vedra
12 e 13 de maio

Táboa de capturas

Zona
Estación monitoreo
Capturas semanáis
15/05/2019
Capturas semanáis
22/05/2019
Mariñas Coruñesas
Aranga
14
6
Mariñas Coruñesas
Bergondo
15
18
Mariñas Coruñesas
Sada
32
12
Ortegal
Ortigueira
0
0
Mariñas Luguesas
Ribadeo
1
0
Lugo Centro
Chantada
3
1
Pontevedra
A Estrada
4
11

Unha vez acadadas as tres condicións en varias das estacións, comenzanremos a contar os grados/día. Así, cando academos 60 grados/día trataremos con insecticida-ovicida e cando academos os 90 grados/ día trataremos con insecticida-larvicida.

Táboa de grados/día

Zona
Estación
Grados/día actual
Mariñas Coruñesas
Mabegondo

Mariñas Coruñesas
Guísamo
40,6
Mariña Luguesa
Lourenzá

Lugo Centro
Portomarín

Lugo Sur
Chantada
27,0
A Estrada
Vedra
42,4

Debemos destacar a importancia do clima no desenvolvemento das pragas.

Broca (Zeuzera pyrina)

Sin incidencias.

A fináis de xuño, colocaremos as trampas de monitoreo nas distintas estacións.

Orugueta del almendro” (Aglaope infausta)

Sin incidencias.

É unha praga máis frecuente no centro e sur da península que en Galicia. Ten preferencia polas especies silvestres e cultivadas dos xéneros Prunus sp. e Crataegus sp., pero tamén pode atacar a maceiras e pereiras.

Esta praga detectouse por primeira vez en Galicia no ano 2008.

Corta-gromos (Corta brotes – Rhynchites caeruleus)

É un coleóptero de 3-4 mm que corta a parte terminal dos gromos novos, onde deposita un ovo. Despois, secciona o gromo por debaixo da picadura, quedando o ovo na parte cortada.

Non é unha praga moi perigosa. Soamente pode ser relevante en plantacións novas ou en viveiros.

Gurgullo da flor (Anthonomus pomorum)

Sin incidencias.

Otros gurgullos da flor: Tropinota squalida e Oxythyrea funesta

Son coleópteros da familia Esacarabidae. Que afectan ás flores, onde se alimentan de pole, pétalos e outros órganos tenros. Son pragas ocasionáis en froiteiras da familia das rosáceas.

Observamos danos destes coleópteros en plantacións de Bergondo (A Coruña), Chantada (Lugo) e A Estrada (Pontevedra).

Ainda que a súa alimentación principal son órganos florales de distintas plantas, ornamentáis ou silvestres, pode atacar de forma oportunista as flores da maceira, como tamén ataca o Pedroulo aos gromos das árbores.

Escolítidos (Xyleborus sp.)

Apareceron incidencias puntuáis de ataque nas Mariñas Coruñesas e na Mariña Luguesa.

ENFERMIDADES:

Moteado (Venturia inaequalis)

O moteado está causado por fungos do xénero Venturia. As infeccións prodúcense sempre que se dan condicións favorables para o fungo.

As peritecas, son as formas invernantes do moteado. Éstas evolucionan e van formando ascosporas maduras, capaces de producir a infección primaria en combinación con condicións favorables á infección (humidade e temperatura) e un estado sensible da maceira.

A partir do estado fenolóxico C3 (“orella de rato”) temos posibilidades de infección, polo que estamos nun período moi sensible.

Polo tanto, nas variedades de sidra, estamos entrando nun periodo moi sensible e sobre todo, se aparecen condicións de humidade favorable (periodos de chuvia prolongados, e incluso orballos intensos), unido con temperaturas primaveráis.

Nas variedades de mesa, en pleno periodo crítico para esta enfermidade.

Oidium (Podosphaera leucotricha)

Fungo externo que se manifesta como un pó branco, de aspecto fariñoso, recubrindo os gromos. Este recubrimento é o micelio do fungo, que afecta principalmente a gromos e follas novas.

A partir do estado fenolóxico E/E2 (botón rosa), poden empezar a producirse as infeccións primarias. Tras éstas, desenvolve os conidios que producen as contaminacións secundarias durante o resto do proceso vexetativo.

Esta enfermidade desenvólvese mellor en condicións  de humidade e temperatura elevadas. Ainda que ó contrario que outros fungos, non se ve favorecido pola chuvia, xa que é capaz de xerminar sin auga.


RECOMENDACIÓNS:

Maceiras de sidra e mesa

En maceiras en floración, debemos respectar esta época sen tratamentos a fin de protexer a actividade das abellas e demáis insectos polinizadores. Lembrar que este ano acumulamos un adianto na floración de 15-20 días respecto do último ano.

Nas variedades de mesa e sidra nas que xa estamos en fase de caída de pétalos (estados H-I), aplicaremos tamén un tratamento  a base dun insecticida e un funxicida sistémico.

Especial atención merece facer un tratamento para o verme da mazá a base dun insecticida-larvicida, nas comarcas de As Mariñas Coruñesas, Lugo Sur e A Estrada, xa que se prevé un ataque para mediados da vindeira semana.

Recoméndase alternar as materias activas usadas para evitar problemas de resistencia.

RECOMENDACIÓNS DOS TÉCNICOS DE AFRUGAL

Agricultura Ecolóxica
  • Funxicida (só de contacto): Polisulfuro de Calcio (dose 2%)
  • Insecticida: Aceite de neem
  • Insecticida-Larvicida (verme): Bacillus thuringiensis, Spinosad ou Virus da granulopse da carpocapsa.
Produción Integrada
  • Funxicida sistémico: Tebuconazol
  • Insecticida: Metil-clorpirifos

GALERÍA DE IMAXES


Trampa Delta de monitoreo de C. pomonella

Froito atacado polo verme da mazá (C. pomonella) - Bergondo (A Coruña)





INFORME FITOSANITARIO – 09 05 2019

Datos ofrecidos pola Consellería do Medio Rural (Xunta de Galicia)

MACEIRA 

ESTADO FENOLÓXICO (SEGÚN FLECKINGER).



Maceira de mesa (Bergondo-A Coruña):           F - J
Maceira de sidra
·         Aranga - A Coruña:                        F - G
·         Ortigueira – A Coruña:                  C - E
·         A Estrada – Pontevedra:               C – F
·         Chantada – Lugo:                          C – F


INCIDENCIAS FITOPATOLÓXICAS MÁIS DESTACADAS:

PRAGAS:

Pulgón cincento (Disaphys plantaginea)

En variedades de sidra, estamos a punto de comenzar o período crítico para o ataque deste pulgón. As fundatrices aparecen despois do desborre e os primeiros danos danse nas follas do propio corimbo.

No caso das variedades de mesa, estamos en pleno periodo crítico para esta praga.

O desenvolvemento deste pulgón é explosivo a partir da floración.

O período crítico vai desde o callado do froito ata que ten o tamaño dunha avelá (25 mm).

Evitaremos todas as medidas culturáis que favorezcan un crecemento vexetativo excesivo: abonados, podas, regas, etc.

So é perxudicial en maceira. Cara fináis de xuño aparecen as femias aladas, que migran á Correola (Plantago sp.) onde desenrola varias xeracións. Voltando a fináis de outono a poner os ovos na maceira para pasar o inverno. Polo tanto, é unha especie heteroécica (alterna hospedadores)

Existe unha correlación positiva entre maceiras con floración de cedo e o ataque deste pulgón, fronte ás de floración tardía, que sufren en menor medida este ataque.

Debemos presatar atención ao ataque deste ano, xa que rexistramos un adianto de 15 días na floración, respecto do ano pasado.

Pulgón verde (Aphis pomi)

Aparecen o s primeiros focos iniciais, illados. Debemos empezar a controlar a incidencia deste pulgón nos gromos da maceira.

Estamos a comenzar o período crítico de ataque deste pulgón.

Ao contrario que o cincento, éste completa o seu ciclo vital na maceira (especie homoécica).

Pulgón lanixero (Eriosoma lanigerum)

Comenzan a verse as primeiras colonias algodonosas, que se alimentan chuchando o zume da codia leñosa ou herbácea de gromos e pólas.

Estamos a comenzar o periodo crítico para a maceira, que vai de maio a agosto.

As observacións fanse en patrón EM9. As maceiras inxertadas nos patróns clonáis MM (Malling Merton) son resistentes a esta praga.

Verme da mazá (Cydia pomonella)

Cydia pomonella é un lepidóptero cuxo verme fai galerías no interior do froito de maceiras e pereiras. Tamén ataca ás nogueiras, marmeleiros e albaricoqueiros.

Lembrar que para que se produzca o primeiro voo anual dos primeiros adultos debemos acadar 400 grados/día, segundo a fórmula bioclimática.

Dende o 1 de xaneiro até o día 24 de abril, acadáronse os seguintes grados/día nas diferentes estacións meteorolóxicas representativas para a fruticultura galega:

Zona
Estación
Grados/día actual
Data 400 grados/día
Mariñas Coruñesas
Mabegondo
> 400
18 - abril
Mariñas Coruñesas
Guísamo
> 400
13 - abril
Mariña Luguesa
Lourenzá
> 400
21 - abril
Lugo Centro
Portomarín
385,0
Non acadados
A Estrada
Vedra
> 400
14 - abril

Acadamo os 400 grados/día en todas as estacións, agás na de Portomarín (Lugo Centro). As outras condicións para a aplicación dos tratamentos é a existencia de dúas capturas de adultos/trampa x semana, comenzando a contar grados/día cando a temperatura crepuscular (temperatura do ocaso + 2 horas) sexa maior a 15’5 ºC durante dous días seguidos.

As primeiras dúas capturas, tiveron lugar ao longo desta semana nalgunhas das estacións que se detallan na seguinte táboa. Estando á espera de acadar a temperatura crepuscular dos 15ºC durante dous días seguidos.

Táboa de capturas

Zona
Estación monitoreo
Capturas semanáis
01/05/2019
Capturas semanáis
08/05/2019
Mariñas Coruñesas
Aranga
0
0
Mariñas Coruñesas
Bergondo
2
18
Mariñas Coruñesas
Sada
0
16
Ortegal
Ortigueira
0
0
Mariñas Luguesas
Ribadeo
0
0
Lugo Centro
Chantada
0
2
Pontevedra
A Estrada
0
13

Debemos destacar a importancia do clima no desenvolvemento das pragas.

Broca (Zeuzera pyrina)

Sin incidencias.

Orugueta del almendro” (Aglaope infausta)

Sin incidencias.

É unha praga máis frecuente no centro e sur da península que en Galicia. Ten preferencia polas especies silvestres e cultivadas dos xéneros Prunus sp. e Crataegus sp., pero tamén pode atacar a maceiras e pereiras.

Esta praga detectouse por primeira vez en Galicia no ano 2008.

Corta-gromos (Corta brotes – Rhynchites caeruleus)

É un coleóptero de 3-4 mm que corta a parte terminal dos gromos novos, onde deposita un ovo. Despois, secciona o gromo por debaixo da picadura, quedando o ovo na parte cortada.

Non é unha praga moi perigosa. Soamente pode ser relevante en plantacións novas ou en viveiros.

Gurgullo da flor (Anthonomus pomorum)

Debemos de estar atentos a posibles incidencias desta praga, xa que estamos comenzando a floración.

É un coleóptero cuxos danos presentan una densidade baixa pero, de xeito ocasional, incrementa a súa poboación orixinando danos nas flores.

A presencia de flores secas e pechadas son síntomas do ataque desta praga.

En ocasións, obsérvase o furado por donde saíu o adulto que se criou no interior da flor.

Esta praga apareceu nas plantacións semi-abandonadas de maceiras de sidra da Estrada (Pontevedra) no mes de maio de 2016.

Otros gurgullos da flor: Tropinota squalida e Oxythyrea funesta

Son coleópteros da familia Esacarabidae. Que afectan ás flores, onde se alimentan de pole, pétalos e outros órganos tenros. Son pragas ocasionáis en froiteiras da familia das rosáceas.

Observamos danos destes coleópteros en plantacións de Bergondo (A Coruña), Chantada (Lugo) e A Estrada (Pontevedra).

Ainda que a súa alimentación principal son órganos florales de distintas plantas, ornamentáis ou silvestres, pode atacar de forma oportunista as flores da maceira, como tamén ataca o Pedroulo aos gromos das árbores.

Escolítidos (Xyleborus sp.)

Aparecen incidencias puntuáis de ataque nas Mariñas Coruñesas e na Mariña Luguesa.

ENFERMIDADES:

Moteado (Venturia inaequalis)

O moteado está causado por fungos do xénero Venturia. As infeccións prodúcense sempre que se dan condicións favorables para o fungo.

As peritecas, son as formas invernantes do moteado. Éstas evolucionan e van formando ascosporas maduras, capaces de producir a infección primaria en combinación con condicións favorables á infección (humidade e temperatura) e un estado sensible da maceira.

A partir do estado fenolóxico C3 (“orella de rato”) temos posibilidades de infección, polo que estamos nun período moi sensible.

Polo tanto, nas variedades de sidra, estamos entrando nun periodo moi sensible e sobre todo, se aparecen condicións de humidade favorable (periodos de chuvia prolongados, e incluso orballos intensos), unido con temperaturas primaveráis.

Nas variedades de mesa, en pleno periodo crítico para esta enfermidade.

Oidium (Podosphaera leucotricha)

Fungo externo que se manifesta como un pó branco, de aspecto fariñoso, recubrindo os gromos. Este recubrimento é o micelio do fungo, que afecta principalmente a gromos e follas novas.

A partir do estado fenolóxico E/E2 (botón rosa), poden empezar a producirse as infeccións primarias. Tras éstas, desenvolve os conidios que producen as contaminacións secundarias durante o resto do proceso vexetativo.

Esta enfermidade desenvólvese mellor en condicións  de humidade e temperatura elevadas. Ainda que ó contrario que outros fungos, non se ve favorecido pola chuvia, xa que é capaz de xerminar sin auga.


RECOMENDACIÓNS:

Maceiras de sidra e mesa

En maceiras que superen o estado fenolóxico C-C3 e até o estado de botón rosa (E2-F), é imprescindible un tratamento preventivo cun funxicida de contacto, mellor que un funxicida sistémico, xa que no estado actual das maceiras, temos pouco desenrolo vexetativo, o que perxudica a absorción do mesmo. Este funxicida de contacto, pode ir unido a un insecticida que controlaría o ataque do pulgón cincento.

En maceiras de mesa en floración, debemos respectar esta época sen tratamentos a fin de protexer a actividade das abellas e demáis insectos polinizadores. Lembrar que este ano acumulamos un adianto na floración de 15-20 días respecto do último ano.

Nas variedades de mesa nas que xa estamos en fase de caída de pétalos (estados H-I), aplicaremos tamén un tratamento funxicida pero cun produto sistémico, xa que dispoñemos de máis superfície foliar.

Recoméndase alternar as materias activas usadas para evitar problemas de resistencia.

CONFUSIÓN SEXUAL EN CYDIA POMONELLA

Debemos de proceder á colocación de difusores de fermona de Cydia pomonella (Verme da mazá), como método biotecnolóxico para o control desta praga, xa que se debe de colocar ao inicio do vóo para que sexa eficaz.


Este método de loita consiste em dispoñer de numerosos difusores de feromonas distribuidos pola plantación. A feromona é a substancia química que emiten as femias para atraer aos machos. Ao poñer moitos puntos de emisión desta feromona, interfírese a comunicación entre machos e femias dificultando o encontro e, en consecuencia, os ovos non son fecundados.


RECOMENDACIÓNS DOS TÉCNICOS DE AFRUGAL

Agricultura Ecolóxica
  • Funxicida (só de contacto): Polisulfuro de Calcio (dose 2%)
  • Insecticida: Aceite de neem
Produción Integrada
  • Funxicida de contacto: Captan ou Tiram
  • Funxicida sistémico: Tebuconazol
  • Insecticida: Metil-clorpirifos


Oxythyrea funesta atacando un corimbo de maceira (Bergondo - A Coruña)



Pulgón verde (Aphis pomi) atacando gromos de maceira




INFORME FITOSANITARIO – 25 04 2019
Datos ofrecidos pola Consellería do Medio Rural (Xunta de Galicia)

MACEIRA

ESTADO FENOLÓXICO (SEGÚN FLECKINGER).


Maceira de mesa
  • Bergondo-A Coruña):       E - G

Maceira de sidra
  • Aranga - A Coruña:           C - E
  • Ortigueira – A Coruña:      B - C
  • A Estrada – Pontevedra:   B – E
  • Chantada – Lugo:              B – E


INCIDENCIAS FITOPATOLÓXICAS MÁIS DESTACADAS:

PRAGAS:

Pulgón cincento (Disaphys plantaginea)

En variedades de sidra, estamos a punto de comenzar o período crítico para o ataque deste pulgón. As fundatrices aparecen despois do desborre e os primeiros danos danse nas follas do propio corimbo.

No caso das variedades de mesa, estamos en pleno periodo crítico para esta praga.

O desenvolvemento deste pulgón é explosivo a partir da floración.

O período crítico vai desde o callado do froito ata que ten o tamaño dunha avelá (25 mm).

Evitaremos todas as medidas culturáis que favorezcan un crecemento vexetativo excesivo: abonados, podas, regas, etc.

So é perxudicial en maceira. Cara fináis de xuño aparecen as femias aladas, que migran á Correola (Plantago sp.) onde desenrola varias xeracións. Voltando a fináis de outono a poner os ovos na maceira.

Existe unha correlación positiva entre maceiras con floración de cedo e o ataque deste pulgón, fronte ás de floración tardía, que sufren en menor medida este ataque.

Debemos presatar atención ao ataque deste ano, xa que rexistramos un adianto de 15 días na floración, respecto do ano pasado.

Pulgón verde (Aphis pomi)

Sin incidencias.

Pulgón lanixero (Eriosoma lanigerum)

Sin incidencias.

Estamos a punto de comenzar o periodo crítico para a maceira, que vai de maio a agosto.

As maceiras inxertadas nos patróns clonáis MM (Malling Merton) son resistentes a esta praga.

Verme da mazá (Cydia pomonella)

Cydia pomonella é un lepidóptero cuxo verme fai galerías no interior do froito de maceiras e pereiras. Tamén ataca ás nogueiras, marmeleiros e albaricoqueiros.

Lembrar que para que se produzca o primeiro voo anual dos primeiros adultos debemos acadar 400 grados/día, segundo a fórmula bioclimática.

Dende o 1 de xaneiro até o día 24 de abril, acadáronse os seguintes grados/día nas diferentes estacións meteorolóxicas representativas para a fruticultura galega:

Zona
Estación
Grados/día actual
Data 400 grados/día
Mariñas Coruñesas
Mabegondo
450,8
18 - abril
Mariñas Coruñesas
Guísamo
497,0
13 - abril
Mariña Luguesa
Lourenzá
423,9
21 - abril
Lugo Centro
Portomarín
258,2
Non acadados
A Estrada
Vedra
480,2
14 - abril

Vimos de acadar os 400 grados/día na maioría das estacións. As outras condicións para a aplicación dos tratamentos é a existencia de dúas capturas de adultos/trampa x semana, comenzando a contar grados/día cando a temperatura crepuscular (temperatura do ocaso + 2 horas) sexa maior a 15’5 ºC durante dous días seguidos.

Á maior brevidade posible, procederemos a colocar as trampas de monitoreo nas distintas estacións de seguimento.

Debemos destacar a importancia do clima no desenvolvemento das pragas.

Broca (Zeuzera pyrina)

Sin incidencias.

Orugueta del almendro” (Aglaope infausta)

Sin incidencias.

É unha praga máis frecuente no centro e sur da península que en Galicia. Ten preferencia polas especies silvestres e cultivadas dos xéneros Prunus sp. e Crataegus sp., pero tamén pode atacar a maceiras e pereiras.

Esta praga detectouse por primeira vez en Galicia no ano 2008.

Corta-gromos (Corta brotes – Rhynchites caeruleus)

É un coleóptero de 3-4 mm que corta a parte terminal dos gromos novos, onde deposita un ovo. Despois, secciona o gromo por debaixo da picadura, quedando o ovo na parte cortada.

Non é unha praga moi perigosa. Soamente pode ser relevante en plantacións novas ou en viveiros.

Gurgullo da flor (Anthonomus pomorum)

Debemos de estar atentos a posibles incidencias desta praga.

É un coleóptero cuxos danos presentan una densidade baixa pero, de xeito ocasional, incrementa a súa poboación orixinando danos nas flores.

A presencia de flores secas e pechadas son síntomas do ataque desta praga.

En ocasións, obsérvase o furado por donde saíu o adulto que se criou no interior da flor.

Esta praga apareceu nas plantacións semi-abandonadas de maceiras de sidra da Estrada (Pontevedra) no mes de maio de 2016.

Tropinota (Tropinota sp.)

Observamos danos deste coleóptero en plantacións de Bergondo (A Coruña) e A Estrada (Pontevedra).

Este insecto provoca danos en flores, destruindo os seus órganos floráis (ver foto).

Ainda que a súa alimentación principal son órganos florales de distintas plantas, ornamentáis ou silvestres, pode atacar de forma oportunista as flores da maceira, como tamén ataca o Pedroulo aos gromos das árbores.

Escolítidos (Xyleborus sp.)

Sin incidencias.

ENFERMIDADES:

Moteado (Venturia inaequalis)

O moteado está causado por fungos do xénero Venturia. As infeccións prodúcense sempre que se dan condicións favorables para o fungo.

As peritecas, son as formas invernantes do moteado. Éstas evolucionan e van formando ascosporas maduras, capaces de producir a infección primaria en combinación con condicións favorables á infección (humidade e temperatura) e un estado sensible da maceira.

A partir do estado fenolóxico C3 (“orella de rato”) temos posibilidades de infección, polo que estamos nun período moi sensible.

Polo tanto, nas variedades de sidra, estamos entrando nun periodo moi sensible e sobre todo, se aparecen condicións de humidade favorable (periodos de chuvia prolongados, e incluso orballos intensos), unido con temperaturas primaveráis.

Nas variedades de mesa, en pleno periodo crítico para esta enfermidade.

Oidium (Podosphaera leucotricha)

Fungo externo que se manifesta como un pó branco, de aspecto fariñoso, recubrindo os gromos. Este recubrimento é o micelio do fungo, que afecta principalmente a gromos e follas novas.

A partir do estado fenolóxico E/E2 (botón rosa), poden empezar a producirse as infeccións primarias. Tras éstas, desenvolve os conidios que producen as contaminacións secundarias durante o resto do proceso vexetativo.

Esta enfermidade desenvólvese mellor en condicións  de humidade e temperatura elevadas. Ainda que ó contrario que outros fungos, non se ve favorecido pola chuvia, xa que é capaz de xerminar sin auga.
  
RECOMENDACIÓNS:

Maceiras de sidra e mesa

En maceiras que estén en estado fenolóxico igual ou anterior a C-C3 (orella de rato), podemos aplicar un tratamento funxicida a base de cobre que ten como finalidade previr os ataques de fungos cando a xema está a hincharse. Este sería o caso de casi todas as variedades sidreiras (agás De la Riega).

En maceiras que superen o estado fenolóxico C-C3 e até o estado de botón rosa (E2-F)(todas as variedades de mesa), é imprescindible un tratamento preventivo cun funxicida de contacto, mellor que un funxicida sistémico, xa que no estado actual das maceiras, temos pouco desenrolo vexetativo, o que perxudica a absorción do mesmo. Este funxicida de contacto, pode ir unido a un insecticida que controlaría o ataque do pulgón cincento.

En maceiras de mesa en floración, debemos respectar esta época sen tratamentos a fin de protexer a actividade das abellas e demáis insectos polinizadores. Lembrar que este ano acumulamos un adianto na floración de 15-20 días respecto do último ano.

Nas variedades de mesa nas que xa estamos en fase de caída de pétalos (estados H-I), aplicaremos tamén un tratamento funxicida pero cun produto sistémico, xa que dispoñemos de máis superfície foliar.

Recoméndase alternar as materias activas usadas para evitar problemas de resistencia.

CONFUSIÓN SEXUAL EN CYDIA POMONELLA

estamos chegando á época de proceder á colocación de difusores de fermona de Cydia pomonella (Verme da mazá), como método biotecnolóxico para o control desta praga.




RECOMENDACIÓNS DOS TÉCNICOS DE AFRUGAL

Agricultura Ecolóxica
  • Cobre: Óxido Cuproso
  • Funxicida (só de contacto): Polisulfuro de Calcio (dose 2%)
Produción Integrada
  • Cobre: Óxido Cuproso
  • Funxicida de contacto: Captan ou Tiram
  • Funxicida sistémico: Tebuconazol

Tropinota sp. Guísamo 02-04-2019