MACEIRA
INCIDENCIAS FITOPATOLÓXICAS MÁIS DESTACADAS:
PRAGAS:
Verme da mazá (Cydia pomonella)
Este lepidóptero ataca fundamentalmente aos froitos da maceira, pereira e marmeleiro. Ocasionalmente pode atacar tamén os froitos da nogueira, castiñeiro, albaricoqueiro e ameixeira.
A utilización de atraintes sexuais para o seguimento do voo de adultos, a aplicación do concepto de “umbral de tolerancia”, e a confusión sexual, consigue manter a praga a niveis de danos económicamente aceptables, alterando mínimamente o equilibrio ecolóxico.
SINTOMATOLOXÍA
Maniféstase sobre os froitos. A larva entra neles e inicia a súa alimentación, expulsando os excrementos ao exterior e formando o característico serrín roxizo.
Xeralmente completa o seu ciclo larvario nun so froito, ainda que na primeira xeneración pode afectar a máis de un polo pequeno tamaño dos mesmos.
Os froitos atacados polas larvas xeralmente caen ao chan e os que permanecen na árbore non son válidos para a comercialización.
BIOLOXÍA
Pasa o inverno en forma de larva desenrolada (L5), nas fendas da árbore e tamén no chan, dentro dun casulo brancuzco. Nese refuxio hibernante permanece en diapausia ate finais do inverno.
A primeiros de abril comenza a súa crisalidación que dura un mes, segundo as condicións climáticas. A evolución dos machos comenza antes que as femias, ainda que finalmente se equilibra a proporción. A vida media das femias é de 10 a 20 días e a dos machos de 8 a 15 días.
O voo da bolboreta é crepuscular. As condicións de acoplamento danse ao atardecer con temperaturas superiores a 15 ºC e humidade relativa >60%.
O desenrolo embrionario completo, en condicións normais, dura entre 8 e 12 días, necesitando 48 horas para atopar o froito. Prefire entrar no froito pola zona de contacto entre dous deles, ou pola zona calicina. Permanece 30 días alimentándose na zona carpelar das tenras sementes. Pasado ese mes, sae para buscar un lugar axeitado onde crisalidar.
Os umbrais nas capturas en trampas sexuais de monitoreo son, na primeira xeneración, de 2-3 capturas x trampa/semana.
Superados os umbrais establecidos, débese actuar axeitadamente contra a primeira xeneración, o que disminuirá notablemente a segunda.
Este insecto, ten soamente dous estados do seu ciclo de desenrolo onde pode ser vulnerable á acción dos tratamentos químicos: En fase de ovo e de verme recén nacido (antres de entrar no froito).
SITUACIÓN ACTUAL EN GALICIA
Cydia pomonella é un lepidóptero cuxo verme fai galerías no interior do froito de maceiras e pereiras. Tamén ataca ás nogueiras, marmeleiros e albaricoqueiros.
Os adultos desta praga, que pasaron o inverno en estado de larva nas fendas do tronco ou das polas, están comenzando a voar.
Lembrar que para que se produzca o primeiro voo anual dos primeiros adultos debemos acadar 400 grados/día, segundo a fórmula bioclimática. Xa acadados en todas as estacións meteorolóxicas.
As outras condicións para a aplicación dos tratamentos é a existencia de dúas capturas de adultos/trampa x semana, comenzando a contar grados/día cando a temperatura crepuscular (temperatura do ocaso + 2 horas) sexa maior a 15’5 ºC durante dous días seguidos.
Táboa de capturas semanais
Zona | Estación monitoreo | Capturas semanais 02/06/2021 | Capturas semanais 09/06/2021 |
Mariñas Coruñesas | Abegondo | 10 | 3 |
Mariñas Coruñesas | Aranga | 2 | 3 |
Mariñas Coruñesas | Bergondo | 7 | 9 |
Mariñas Coruñesas | Sada | 15 | 17 |
Barbanza | Boiro | 4 | 2 |
Bergantiños | Laracha | 0 | 1 |
Ordes | Ordes | 1 | 0 |
Ortegal | Ortigueira* | 11 | 3 |
Mariñas Luguesas | Ribadeo | 0 | 0 |
Mariñas Luguesas | Foz | 0 | 2 |
Mariñas Luguesas | Valadouro | 13 | -- |
Lugo Centro | Guntín | 3 | 0 |
Lugo Sur | Chantada* | 2 | 1 |
Lugo Sur | Sarria | 2 | 0 |
Pontevedra | A Estrada* | 2 | 1 |
* Estacións de monitoreo do Proxecto Maeloc (Grupo Hijos de Rivera)
Táboa de condicións para o ataque da 1ª xeneración de C. pomonella
Zona | Estación monitoreo | Data 400 grados/día | Data primeiras 2 capturas | Data Tª crepuscular | Data ovicida | Data larvicida |
Mariñas Coruñesas | Abegondo | 12 - abril | 05/05 | 11/06 | | |
Mariñas Coruñesas | Aranga | 12 - abril | 05/05 | 11/06 | | |
Mariñas Coruñesas | Bergondo | 8 - abril | 28/04 | 07/05 | 27/05 | 31/05 |
Mariñas Coruñesas | Sada | 8 - abril | 28/04 | 07/05 | 27/05 | 31/05 |
Barbanza | Boiro | 31 - marzo | 28/04 | 20/05 | 30/05 | 04/06 |
Bergantiños | Laracha | 18 - abril | | | | |
Ordes | Ordes | 27 - abril | | | | |
Ortegal | Ortigueira* | 20 - abril | 12/05 | 01/06 | 12/06 | ¿15-16/6? |
Mariñas Luguesas | Ribadeo | 20 - abril | | | | |
Mariñas Luguesas | Foz | 20 - abril | 26/05 | 01/06 | 12/06 | ¿15-16/6? |
Mariñas Luguesas | Valadouro | 20 - abril | 28/04 | 01/06 | 12/06 | ¿15-16/6? |
Lugo Centro | Guntín | 18 - maio | 02/06 | 13/06 | | |
Lugo Sur | Chantada* | 13 - maio | 02/06 | 13/06 | | |
Lugo Sur | Sarria | 13 - maio | 26/05 | 28/05 | 08/06 | 11/06 |
Pontevedra | A Estrada* | 7 - abril | 19/05 | 10/06 | ¿15-16/6? | ¿18-20/6? |
Debemos destacar a importancia do clima no desenvolvemento das pragas.
Táboa: Histórico de condicións para tratamentos da 1ª xeración de C. pomonella (datas)
ANO | 400 grados/día | 1ª captura (2) | Tª Crepuscular | Ovicida | Larvicida |
2012 | 9/5 | 17/5 | 24/5 | 2/6 | 6/6 |
2013 | 5/5 | 10/6 | 12/6 | 26/6 | 30/6 |
2014 | 11/4 | 24/4 | 5/5 | 17/5 | 30/5 |
2015 | 23/4 | 30/4 | 11/5 | 23/5 | 28/5 |
2016 | 4/5 | 20/5 | 25/5 | 4/6 | 8/6 |
2017 | 7/4 | 4/5 | 4/5 | 15/5 | 20/5 |
2018 | 13/5 | 17/5 | 19/5 | 31/5 | 6/6 |
2019 | 13/4 | 13/5 | 17/5 | 27/5 | 31/5 |
2020 | 7/4 | 29/4 | 1/5 | 11/5 | 16/5 |
2021 | 08/4 | 28/4 | 7/5 | 27/05 | 31/05 |
Debemos destacar a importancia do clima no desenvolvemento das pragas.
RECOMENDACIÓNS:
Maceiras de sidra e mesa
Nas estacións de monitoreo de Ortegal e Mariñas Luguesas, en función das temperaturas dos próximos días, teremos que dar un tratamento insecticida (ovicida-larvicida), nas datas aproximadas que se indican em vermello na táboa de condicións.
Así mesmo, na comarca de A Estrada, calculamos que teremos que dar o tratamento insecticida (ovicida-larvicida) nos días 18 a 20 de xuño.
RECOMENDACIÓNS DOS TÉCNICOS DE AFRUGAL
Agricultura Ecolóxica
Larvicida (verme da mazá): Virus da granulopse da Carpocapsa, Bacillus Thuringiensis ou Spinosad.
Produción Integrada
Larvicida (verme da mazá): Clorantraniliprol.
OBSERVACIÓNS
- Estamos asistindo, ata o día de hoxe, a unha escasez de capturas en toda Galicia, agás nas estacións de monitoreo da Mariña Luguesa e Ortegal.
- Estase a ver un adianto xeralizado no voo deste lepidóptero nos últimos anos. Estamos tendo capturas a fináis do mes de abril na maioría das zonas de Galicia.
- Importante, atender á primeira xeneración deste insecto, por ser a máis perigosa das dúas que ten. Debemos de empregar contra ella produtos de carácter ovicida ou ovicida-larvicida.
- A confusión sexual está a dar bo resultado, como método preventivo.
- O nacemento das primeiras larvas comunicarase mediante o correspondente aviso fitosanitario.
GALERÍA DE IMAXES
